अमेरिका। दिनेश सुनार एकठाउँबाटअर्को ठाउँमाउफ्रेर पुगेको देखेर गाउँकामानिसहरु चकित परे। र, कतिपयले त उनलाई हनुमानको अवतार समेत ठाने। सामान्य परिवार र गाउँले परिवेशमा हुर्के बढेका दिनेशको विलक्षणप्रतिभालाई खोटाङका मानिसले हनुमानको दर्जा दिएका थिए।

कतिपयले त साँच्चीकै हनुमानको अवतार ठानेर दर्शन गर्न समेत आउन थाले। उनी उफ्रेको देख्ने गाउँलेहरु कोही हनुमानको रुपमा भगवानले पठाएको भन्थे त, कोही उड्ने मान्छे भनेर चर्चा गर्न थाले । उनले गाउँमै हुँदा हनुमान, पहलमान, उड्ने मान्छे जस्ता उपनाम पाए।

उनको चर्चा दिन प्रतिदिन बढ्न थाल्यो। गाउँघर हुँदै, दिनेश सुनारले पढ्ने स्कुलमा पनि हल्ला पुग्यो। लुकिछिपी जंगलमा आफैले खाडल खनेर, सल्लाको पिरल जम्मा गरेर उफ्रने दिनेशलाई जिल्लामा हुने विभिन्न कार्यक्रममा पत्र आउन थाल्यो।

स्कुल, मेलापर्व वाजिल्लामा हुने कार्यक्रममा दिनेश आउँदैछन् भन्ने सुन्ने जो कोहीपनि उनलाई हेर्नका लागि उत्सुक हुन्थे। यसले उनको खेलमा झनै हौसला थपिँदै गयो। दिनेश भन्छन्, “म खेल्ने खेलको नाम के हो भन्ने मलाई पनि थाहा थिएन, मैले त फिल्म हेरेर सिकेको हुँ।”

गाउँकै पाखा पखेरा र कान्लामा हाम फाल्दै गरेको कसरतले कुन बेलाउनलाई पार्करमा पोख्त बनाएछ आफैलाई पत्तो भएन । उनी भन्छन् “मलाई त यस्तो हामफाल्नुलाई पार्कर भन्छन् भन्ने कुरा काठमाडौँ आएपछि थाहा भयो ।”

यो खेलमा आउँदा भोगेका अनगिन्ती दुःख मध्ये काठमाडौँमा घरवेटीले लेखेटीलखेटी कुटेको र जंगलमा सल्लाको पिरलमा उफ्रँदाको याद अझै ताजा रहेको उनले सुनाए ।
जिल्लाको सापातेल गाविसमा भलिवल प्रतियोगिता थियो। त्यो हेर्न सशस्त्र प्रहरीका तत्कालीन महानिरीक्षक सनतकुमार बस्नेत आएका थिए। त्यहाँ दिनेशले जिम्न्यास्टिकका आकर्षक ‘स्टन्ट’ गर्ने अवसर पाएका थिए। बस्नेतले दिनेश खेलेको देखेर उनलाई काठमाडौं बोलाए।

जिल्लाको सापातेल गाविसमा भलिवल प्रतियोगिता थियो। त्यो हेर्न सशस्त्र प्रहरीका तत्कालीन महानिरीक्षक सनतकुमार बस्नेत आएका थिए। त्यहाँ दिनेशले जिम्न्यास्टिकका आकर्षक ‘स्टन्ट’ गर्ने अवसर पाएका थिए। बस्नेतले दिनेश खेलेको देखेर उनलाई काठमाडौं बोलाए।

काठमाडौँमा थप तालिम पाउने भएपछि दिनेश निकै हौसिए। भन्छन् –‘आफ्नै ठाउँमा बसेर तालिम लिने अवस्था थिएन। मलाई खेलको नामसमेत थाहा थिएन। विश्व रेकर्डका लागि पहिलो पाइला देखाउने बस्नेत सर नै हुनुहुन्थ्यो। यदि उहाँ त्यो कार्यक्रममा नगएको भए र मैले मौका नपाएको भए म गाउँमै हनुमानको अवतार बनेर बसिरहन्थें होला।’

पार्कर खेलबाट गिनिज बुक अफ वल्र्डमा चौथो पटक नाम लेखाएका दिनेश भन्छन् ‘म जब दशरथ रंगशालामा तालिमको लागि पहिलो पाइला टेकेँ, अनि हेरेको हेरैँ भएँ, मनमनै सोँचे तालिम गर्ने ठाउँ नेपालमा यस्तो पनि रहेछ । अचम्मै परे !’

पहिलो अनुभव सुनाउँदै भने, ‘त्यहाँ मभन्दा धेरै सिनियर खेलाडी हुनुहुँदोरहेछ। निकै व्यावस्थित ढंगले खेलेको देख्दा मलाई अचम्म लाग्यो तर, मैले त जहाँपनि जम्प हान्थे। सुरुमा मलाई देखेर उहाँहरु दंग पर्नुभयो।’

‘गाउँमा फिल्म हेरेर, सल्लिपिरला तालिम गरेको म ! काठमाडौँको तालिमपछि देशको लागि विश्व रेकर्ड राख्ने इच्छा पलाएर आयो।’ उनी भन्छन्। उनले त्यही अनुसार दिनरात मेहनत कडा मेहनत गर्न सुरु गरे, जसको परिणाम २०१७ मा पहिलो विश्व रेकर्ड राख्न सफल भए। उनी मात्तिएनन्। अनावश्यक रुपमा हौसिएनन्। बरु अभ्यास गर्दै गए। र अर्को विश्व रेकर्ड सन् २०१८ बनाए। उनले तेस्रो रेकर्ड २०१९ मा राखे।

उनलाई खेलको माध्यमबाट देशलाई विश्वभर चिनाउने तलतल अझै मेटिएन झनै बढेर गयो। त्यसैले उनी सन् २०२० मा अमेरिका पुगेर चौथो पटक पार्करमा विश्व रेकर्ड कायम गरे।

खेलदेखि गिनिजबुकसम्म उत्कृष्ट

दैनिक छ सात घण्टा अभ्यास गर्ने दिनेशले सशस्त्र प्रहरीकातर्फबाट जिम्न्याष्टिकमा प्रथम लुम्बिनी खेलकुद २०७१ मा स्वर्ण पदकजिते, सातौँ राष्ट्रिय खेलकुद २०७३ मा एकस्वर्ण र एक रजत जिते। साथै आठौँमा पनि जिम्न्यास्टिकमा स्वर्ण पदक जिते। उनले २०१९ मा ‘इन्करेजमेन्ट’अर्वाड पाए जुन जापानमा आयोजना भएको थियो। उनले अमेरिकाको सिनेटबाटपनि ‘एप्रिसियसन’ लेटरहरु पाएका छन्।

फिल्मको प्रभावले पार्कर

दिनेश पार्कर बन्दाको कथा बेग्लै छ। खोटाङको राजापानीमा जन्मिएका उनी सानैमा काठमाडौँ आए। उनका बुवा बिर्खबहादुर र आमा रिता गार्मेन्टमा काम गर्थे।
दिनेश काठमाडौँ, टीकाथलीस्थित महेन्द्र आदर्श उच्चमाविमा पढ्न थाले।

‘गाउँमा फिल्म हेरेर, सल्लिपिरला तालिम गरेको म! काठमाडौँको तालिमपछि देशको लागि विश्व रेकर्ड राख्ने इच्छा पलाएर आयो।’ उनी भन्छन्।

त्यही बेला साथीहरूसँग टोनीजाका फिल्म हेर्थे। पछि निखिल उप्रेतीका फिल्महरू पनि हेरे। तिनै फिल्मका प्रभावले दिनेश साथीहरूसँग बालुवाखानीमा खेल्दाखेल्दै स्टन्ट गर्न थाले। बालुवामा उफ्रिने, उल्टी–सुल्टी हान्न थाले।

कक्षा ७ सम्म पढ्दा उनले धेरै स्टन्ट गर्न थालिसकेका थिए। तर, त्यसबेला उनका बुवा वैदेशिक रोजगारीमा गए, आमासँगै दिनेशचाहिँ खोटाङ फर्किए। पहाडको ठाउँ खोटाङमा त्यस्ता स्टन्ट गर्नु गाह्रो र खतरापूर्ण थियो, जान्ने मान्छे पनि थिएनन्। उनले गाउँका भाइहरू गोपाल, कुमार, दिनेश, किसनलगायतलाई भेलापारेर खाल्डो खने।

त्यसभित्र परालहाले अनि ठाउँ–ठाउँमा माटो थुपारेर साना–साना ढिस्को बनाए। अनि त्यहीँ सुरु भयो स्टन्ट। उनका भाइहरूले तीन चार दिन खेलेपछि यसमा त्यति रुचि देखाएनन् तर दिनेश निरन्तर यसैमा लागे।

२०६७ सालमा खोटाङकै ज्योति माविबाट एसएलसीमा ६७ प्रतिशत अंक ल्याएर स्कुलटप बने दिनेश। राम्रो पढाइसँगै स्कुलमा जिम्न्यास्टिक देखाउनेमा उनी परिचित थिए। दिनेश भन्छन्, ‘नेपालमा एकेडेमी नै हुनुपर्छ अनिमात्र यो क्षेत्रमा लाग्नु भएका सबैलाई हौसला मिल्छ।’ दिनेशलाई अहिले बुवाको पनि सहयोग छ।

पाँचौ रेकर्डमा आफ्नो र मुलककै नाम पाँचौं पटक दर्ता गराउन सफल सुनार अर्को पटककालागि पनि आत्मविश्वास बढेको बताउँछन्। दिनेशलाई अमेरिकाको न्युयोर्क स्टेटका सिनेटर जोन सी लुईले सम्मान गरेका थिए।

यही खेलका माध्यमबाट अघि बढ्दै जाँदा उनी क्यालिबर सुजको ब्रान्ड एम्बेस्डर भए। उनले सन् २०१९ मा इन्करेजमेन्ट अवार्ड जिते। जापान र नेपाल बेस्ट पार्कर एथलेटिक वर्ल्ड एक्स्ट्रा अर्डिनरी एबिलिटी ट्यालेन्ट पनि उनले पाइसकेका छन्।