काठमाडौं । ग्रीष्म ऋतु कष्टकर हुने भएतापनि केही मानिसहरु यस सिजनको उत्सुकताका साथ प्रतिक्षा गर्छन्। किनकि यस समयमा केहि यस्ता ताजा र रसिला फलहरु भेटिन्छन् जसलाई स्वादको राजा मानिन्छ। जसमध्ये केही यस्ता फलहरु छन् । जसबाट बढ्दो तौल खाएर घटाउन सकिन्छ। त्यसमध्ये एउटा फल लिची हो।

कटहर परिवारमा पर्ने सानो तथा मीठो फल लिची ऊष्णकटिबन्धीय फल हो। स्वाद र पौष्टिकताको दृष्टिले सर्वोत्तम फलहरूमध्ये एउटा प्रमुख फल हो लिची। लिची खनिज तत्वले भरिपूर्ण एक अत्यन्त स्वादिष्ट फल हो। यसको प्रमुख पोषक तत्व कार्बोहाइड्रेट्स हो जसको मात्रा स्थानीय जलवायु र उब्जाउ माटोमा निर्भर गर्दछ।

रासायनिक विश्लेषणअनुसार एउटा ताजा र पाकेको लिचीमा चिनी वा गुलियो पदार्थको मात्रा १५ दशमलव ३ प्रतिशत, प्रोटिन एक दशमलव १५ प्रतिशत र अम्ल एक दशमलव ६ प्रतिशत रहेको हुन्छ। यसका साथै क्याल्सियम, फोस्फरस, फलाम तत्व, खनिज लवण एवं भिटामिन सी पनि प्रचुर मात्रामा पाइने भएको हुँदा यो फल स्वास्थ्यको दृष्टिले अत्यन्त लाभदायक मानिन्छ।

गर्मीको मौसममा प्रायः तैलीय र मसलादार खानेकुराबाट टाढै बस्ने सल्लाह दिइन्छ । बरु शरीरमा डिहाइड्रेसन हुन नदिने र तौल बढ्नको लागि जिम्मेवार नहुने खालको आहार लिनुपर्छ । यस्तो अवस्थामा यदि तपाईले लिची खानु भयो भने यसले धेरै स्वास्थ्य लाभ गर्दछ ।

जानौं लिची खानुका फाइदाहरु:

– लिची खानाले मेटाबोलिज्मलाई बलियो बनाउँछ। जसले पेटको बोसो छिट्टै घटाउन थाल्छ।

–लिचीमा धेरै कम क्यालोरीहरू हुने भएकाले यसले तौल घटाउन मद्दत गर्छ।

–लिची खाँदा मुटुको स्वास्थ्यमा सुधार हुन्छ किनभने यो फलमा पोटासियमको मात्रा धेरै हुन्छ।

–यदि तपाईं गर्भवती हुनुहुन्छ वा नवजात बच्चालाई स्तनपान गराउनुहुन्छ भने, लिची तपाईंको लागि धेरै लाभदायक साबित हुन सक्छ।

–लिची भिटामिन सी को एक प्रचुर स्रोत हो, जसको कारण शरीर को रोग प्रतिरोधी क्षमता बढ्छ र हामी धेरै प्रकार को संक्रमणहरु बाट बचाउँछौं।

–लिचीमा भिटामिन सी प्रचुर मात्रामा पाइने भएकाले यसले पक्षाघातको जोखिम कम गर्छ ।

–लिचीमा यस्ता धेरै पोषक तत्व पाइन्छ, जसले हाम्रो पाचन प्रणालीलाई सुधार गर्छ र पेटमा समस्या उत्पन्न गर्दैन।

–लिचीमा करिब ८० प्रतिशत पानीको मात्रा पाइन्छ, त्यसैले यो छालाको लागि कुनै औषधिभन्दा कम होइन, यसलाई खाँदा अनुहारमा चमक आउँछ ।

–लिची खाँदा ज्वरो, रुघाखोकी र घाँटी दुख्ने जस्ता रोगको जोखिम कम हुन्छ ।

–मानसिक कमजोरी हटाउन र स्मरणीय शक्ति बढाउन पनि यो फल निकै लाभदायक मानिएको छ।

–मुटुको धड्कन बढ्ने र हात खुट्टा पोल्नेजस्ता रोगीहरूले पनि लिची खाने र यसको रस दल्ने गर्नाले अत्यन्त फाइदा हुने बताइएको छ।

–लिची वीर्यबर्धक र वातपित्त नाशक पनि मानिन्छ।

–यो फल विभिन्न दृष्टिकोणले स्वास्थ्यबर्धक हुँदाहुँदै पनि कही कफबर्धक पनि भएकाले लिची खाएको कम्तीमा आधा घण्टासम्म पानी खान भने हुँदैन।