काठमाडौँ। बच्चालाई स्वस्थ र फुर्तिलो राख्नको लागि आमाको दूध अमृत हो। स्तनपान गराउने महिलाले आफ्नो खानपान र स्वास्थ्यको विशेष ख्याल राख्नुपर्छ किनभने आमाको दुधबाट नै बच्चाले मानसिक र शारीरिक विकासका लागि आवश्यक पर्ने सबै पोषक तत्वहरू प्राप्त गर्न सकून्। स्तनपानको समयमा महिलाहरूलाई भिटामिन, क्यालोरी र खनिजहरू अरु समयको तुलनामा अलि धेरै आवश्यकता पर्ने गर्दछ।

स्तनपान गराउने महिलाले बिर्सेर पनि यी वस्तु खानु हुँदैन
क्याफिनको सेवनबाट बच्नुहोस्
क्याफिनको सबैभन्दा सामान्य स्रोत कफी, चिया, सोडा र इनर्जी ड्रिंक्स हुन्। स्तनपान गराउने महिलाका लागि क्याफिनयुक्त खानेकुरा खानु राम्रो हुँदैन। किनभने क्याफिन बढी मात्रामा सेवन गर्दा दूध कम हुन्छ। क्याफिनले दूधमा आइरनको मात्रा कम गर्छ, जसले बालबालिकामा एनिमिया निम्त्याउँछ। त्यसैले आवश्यक परेमा मात्र दिनभरिमा एक वा बढीमा दुई कप चिया वा कफी पिउन सकिन्छ।

ग्यास बनाउने वस्तु सेवनबाट टाढा रहनुहोस्
ग्यास हुने भएकाले स्तनपान गराउने महिलाले ब्रोकाउली, प्याज, काउली, बन्दा, चना, राजमा, केराउ, बदाम, आलु, मकै र काक्रो जस्ता खानेकुराहरू खानबाट टाढा रहनुपर्छ। यसको सेवन गर्नाले ग्यासको समस्या हुनुका साथै बच्चालाई पनि हुन सक्छ।

स्तनपान गराउने महिलाले खुर्सानी मसला, लसुन, प्याज आदि धेरै नखाने कुरामा सधैं ख्याल गर्नुपर्छ । किनभने यसले बच्चामा पखाला र अपच हुन सक्छ।

अमिलो फलफूलको उपभोग नगर्नुहोस्
स्तनपान गराउँदा महिलाहरूले सुन्तला, कागती र अमला जस्ता अमिलो फलफूलको सेवन गर्नुहुँदैन किनभने यसले बच्चाको पेटमा जलन गराउन सक्छ। जसका कारण बच्चालाई झाडापखाला र डायपर र्यासेज हुन सक्छ। यद्यपि, तिनीहरूलाई आहारबाट पूर्ण रूपमा हटाउन आवश्यक छैन। यिनीहरूको सेवन गर्दा बच्चाको व्यवहारमा कुनै परिवर्तन आएको छ वा छैन भन्ने कुरामा ध्यान दिनुहोस्, कुनै परिवर्तन भएको महसुस भयो भने बेलाबेलामा मात्र सेवन गर्नुहोस्।

ट्रान्स फ्याट भएका चीजहरू त्याग्नुहोस्
स्तनपान गराउने महिलाले केक, पेस्ट्री, ह्विप क्रिम, पिज्जा, बर्गर जस्ता खानेकुरामा ट्रान्स फ्याट बढी हुने भएकाले टाढा रहनुपर्छ। जसका कारण DHA को मात्रा घटाउन सकिन्छ। DHA ले बच्चाको ध्यान र साइकोमोटर क्षमताहरू विकास गर्छ।

महिलाहरूले मदिरा र धुम्रपानको सेवन गर्नुहुँदैन किनकि यसले स्तनपानको अवधिमा नकारात्मक असर पार्न सक्छ र स्वास्थ्यको लागि हानिकारक छ, जसले तपाईंको बच्चाको विकासलाई हानि पुर्‍याउँछ।

चकलेटको सेवन नगर्नुहोस्
चकलेटमा थियोब्रोमाइन नामक पदार्थ हुन्छ। जसको प्रभाव क्याफिनको बराबर हुन्छ। यदि स्तनपान गराउने महिलाले दिनमा ७५० मिलीग्रामभन्दा बढी थियोब्रोमाइन खान्छ भने यसले बच्चालाई निद्रामा समस्या ल्याउन सक्छ। त्यसैले धेरै चकलेट उपभोग नगर्नु होस्।

समुद्री नुन प्रयोग नगर्नुहोस्
स्तनपान गराउने महिलाहरूले समुद्री नुनको उपभोग गर्नुहुँदैन। किनभने यसको सेवनले दूधको गुणस्तर घटाउँछ। यसबाट बच्न, स्तनपानको समयमा सादा नुन प्रयोग गर्नुपर्छ। स्तनपान गराउने महिलाले आफ्नो र बच्चाको स्वास्थ्यको लागि माथिको जानकारीको विशेष ख्याल गर्नुपर्छ।