काठमाडौं । भर्खरै छिमेकी मुलुक भारतमा यस्तो बच्चाको जन्म भएको घटना बाहिर आएको छ, जसले डाक्टरहरु समेत चकित परेका छन् । त्यहाँ एउटा बच्चा यस्तो जन्मिएको छ । जसको दुईवटा टाउको, तीन हात र दुईवटा मुटु छ।

ती बच्चाका आमा शाहिन खान र उनका पति सोहेललाई सुरुमा जुम्ल्याहा बच्चाहरू जन्मिन लागेको बताइएको थियो। तर बच्चा जन्मिएपछि प्रसूति वार्डमा रहेका डाक्टरसहित सबैका आँखा रसाए । शाहिनले दुई टाउको भएको बच्चा जन्माइन् । यो घटना मध्य प्रदेशको रतलामको हो । नवजात शिशुको जन्म भएको लगत्तै उनलाई इन्दौरको प्रमुख अस्पतालमा रिफर गरिएको थियो भने बच्चाकी आमालाई जिल्ला अस्पतालमै राखिएको थियो ।

यो डाइसेफेलिक प्याराफ्यागस नामक रोग भएको चिकित्सकहरु बताउँछन् । यो दुर्लभ केस भएको चिकित्सकको भनाइ छ । यस्ता बालबालिकाको बाँच्ने सम्भावना निकै कम हुन्छ ।

आउनुहोस्, डाइसेफेलिक प्याराफ्यागस रोग भनेको के हो, बच्चाहरू कसरी एकसाथ जन्मिन्छन् र यसका कारणहरूका बारेमा आज हामी बताउँछौं ।

Dycephalic Paraphagus रोग के हो?

Dycephalic paraphagus रोग एउटै शरीरमा दुई भागमा भएको आंशिक फ्युजनको दुर्लभ रूप हो। नवजात शिशुको यस्तो अवस्थालाई सामान्य भाषामा दुई टाउ भएको बच्चा पनि भनिन्छ। यसरी जन्मिएका अधिकांश बालबालिका जन्मनुअघि वा जन्मेपछि नै मर्ने गर्दछन् । यसरी जोडिएका बालबालिकाको बाँच्ने सम्भावना धेरै कम हुन्छ।

चिकित्सकहरुका अनुसार त्यस्ता जुम्ल्याहा बच्चाहरु कम्मर, पेट वा छातीमा एकैसाथ जोडिएका हुन्छन् तर उनीहरुको टाउको छुट्टै हुन्छ। यस्ता जुम्ल्याहा बच्चाहरू दुई, तीन वा चार हात र दुई वा तीन खुट्टा हुन सक्छन्।

यस्ता बालबालिकामा शरीरका अंगहरू कहिलेकाहीँ एउटै वा फरक हुन सक्छन्। यस्ता धेरै केसहरू छन् जहाँ डाक्टरहरूले बच्चाहरूलाई अलग गरेका पनि छन् तर यसको सम्भावना धेरै कम हुन्छ । यस प्रकारको शल्यक्रियामा, बच्चाहरूका कुन अंगहरू बाँडिरहेका छन् भन्ने कुरामा निर्भर गर्दछ।

Dycephalic Paraphagus को लक्षण के हो?

त्यहाँ कुनै पनि लक्षण वा लक्षणहरू छैनन् जसबाट यो थाहा पाउन सकिन्छ कि बच्चाहरू जोडिएका छन्। अन्य जुम्ल्याहा गर्भावस्थामा जस्तै यसमा पाठेघर निकै छिटो बढ्छ। साथै, गर्भावस्थाको शुरुवाती दिनमा महिलाहरूले धेरै थकान, चक्कर लाग्ने र बान्ता हुने समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ। मानक अल्ट्रासाउन्ड मार्फत गर्भावस्थाको सुरुमा जोडिएका जुम्ल्याहाहरू पत्ता लगाउन सकिन्छ।

बच्चाहरू कसरी एकसाथ मिलाएर जन्मिन्छन्

गर्भमा रहदा बच्चाहरू जोडिएको थाहा हुन निकै गाह्रो हुन्छ । अन्य जुम्ल्याहा गर्भावस्थामा जस्तै यसमा पाठेघर निकै छिटो बढ्छ। साथै, गर्भावस्थाको शुरुवाती दिनमा महिलाहरूले धेरै थकान, चक्कर लाग्ने र बान्ता हुने समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ। स्टैंडर्ड अल्ट्रासाउन्ड मार्फत गर्भावस्थाको सुरुमा जोडिएका जुम्ल्याहाहरू पत्ता लगाउन सकिन्छ।

बच्चाहरू कसरी एकसाथ मिलाएर जन्मिन्छन्

जुम्ल्याहाहरू सामान्यतया तिनीहरूको सम्बन्धको आधारमा वर्गीकृत गरिन्छ। धेरै पटक यसरी जोडिएका बच्चाहरू शरीरको कुनै न कुनै भागमा जोडिएका हुन्छन् भने कतिपय बच्चाहरूले एउटै भागलाई एकअर्कासँग बाँड्छन्।

जुम्ल्याहा बच्चाहरु जोडिएर कसरी जन्मिन्छन्

गर्भधारणको केही हप्तापछि निषेचित अण्डा दुईवटा छुट्टाछुट्टै भ्रूणमा विभाजित हुन्छ र त्यसमा अंगहरू बनाउने काम सुरु हुन्छ। यस्तो हुँदा जुम्ल्याहा बच्चा जन्मिन्छन् । तर कतिपय अवस्थामा भ्रूण छुट्टिने प्रक्रिया बीचमै रोकिन्छ। जसले गर्दा जुम्ल्याहा बच्चाको सट्टा जुम्ल्याहा टाउको भएका वा जोडिएका बच्चा जन्मिन्छन्।

जोडिएका जुम्ल्याहालाई यी भागहरूद्वारा एकसाथ जोड्न सक्छ:

छाती – एकसाथ फ्युज भएका बच्चाहरू धेरै अवस्थामा छातीमा जोडिएका हुन्छन्। बच्चाहरुको प्राय: एउटै मुटु, कलेजो र ठुलो आन्द्रा हुने गर्छन् । संयुक्त जुम्ल्याहा बच्चाहरूको लागि शरीरको यो भागमा संलग्न हुनु सामान्य छ।

पेट– धेरै पटक बच्चाहरुको पेट पनि जोडिएको हुन्छ। यसरी जोडिएका बालबालिकामा कलेजो र सानो आन्द्राको तल्लो भाग र कोलोन एउटै हुन्छ । यस ठाउँसँग सम्बन्धित बालबालिकाको मन फरक हुन्छ।

मेरुदण्डको तल्लो भाग–धेरै पटक बालबालिकाको मेरुदण्डको तल्लो भाग जोडिएको हुन्छ। यस स्थानसँग सम्बन्धित बालबालिकाहरूले ग्यास्ट्रोइंटेस्टाइनल ट्र्याक्ट ९ग्यास्ट्रोइंटेस्टाइनल क्षेत्र०, प्रजनन अंगहरू एउटै हुने गर्दछ ।

मेरुदण्डको लम्बाइ– धेरै पटक बच्चाहरूलाई मेरुदण्डको लम्बाइसँग जोडिएको हुन्छ। यस ठाउँसँग सम्बन्धित बच्चाहरू धेरै दुर्लभ छन्।

कम्मर – ग्यास्ट्रोइंटेस्टाइनल ट्र्याक्टको तल्लो भाग, कलेजो, प्रजनन अंग र मूत्र पथ एक हुनु यस प्रकारको बच्चाहरूमा हुनु सामान्य नै हो । बच्चाहरूको दुई वा तीन खुट्टा यस ठाउँमा जोडिएको हुन सक्छ।

टाउको– यसमा बच्चाहरूलाई टाउकोको अगाडि वा पछाडिको भागमा जोडिएको हुन्छ। यस ठाउँसँग सम्बन्धित बालबालिकाको एउटा मात्र टाउको हुन्छ। तर यी बालबालिकाको दिमाग सामान्यतया फरक हुन्छ। यद्यपि, यी बच्चाहरूले मस्तिष्कको केही तन्तुहरू भने एउटै हुने गर्दछ ।

टाउको र छाती –यसमा बच्चाहरूलाई अनुहार र शरीरको माथिल्लो भागमा जोडिएको हुन्छ। यसरी जोडिएका बच्चाहरू उल्टो दिशामा फर्कन्छन् र तिनीहरूले मस्तिष्क भने एउटै हुने गर्दछ । बालबालिकालाई यसरी बाँच्न निकै गाह्रो हुन्छ ।

– कुनै कुनै बच्चाहरुको भने पेट र छातीको भागमा जोडिएको हुन्छ तर तिनीहरूको टाउको फरक हुन्छ। यस ठाउँ जोडिएपनि यस्ता बालबालिकाको दुई, तीन वा चार हात र दुई वा तीन खुट्टा हुन सक्छ।

धेरै अवस्थामा, यो पनि देख्न सकिन्छ कि संयुक्त जुम्ल्याहामा जन्मिएका बच्चाहरु, एकअर्काको तुलनामा एउटा बच्चा कम विकसित हुन्छ।

संयुक्त जुम्ल्याहाहरु धेरै दुर्लभ रुपमा जन्मने गर्दछन् । यस्तो अवस्थामा किन यस्तो हुन्छ थाहा पाउन निकै गाह्रो हुन्छ । यो पनि पत्ता लगाउन धेरै गाह्रो हुने चिकित्सकहरु बताउँछन् ।