तेह्रथुम। धनकुटाकाे महालक्ष्मी नगरपालिकाका किसानले तरकारी खेतीबाट मात्रै वार्षिक लाखौ आम्दानी लिँदै आएका छन्। महालक्ष्मी-१ की रेनुका कटुवालले पाँच रोपनी क्षेत्रफलमा तरकारी खेती गर्दै आएकी छन्। उनको मुख्य आम्दानीको स्राेत नै तरकारी खेती बनेको छ। तरकारी उत्पादनबाट मात्रै यस वर्ष ६ लाख आम्दानी लिने लक्ष्य उनले लिएकी छन्।

परम्परागत अन्नबालीबाट राम्रो आम्दानी नभएपछि तरकारी खेती रोजेका यहाँका किसानहरूको गतिलो आर्थिक स्राेत नै तरकारी खेती बन्दै आएको छ। गाउँगाउँमा सडक सञ्जाल जोडिएसँगै तरकारी खेती फस्टाएको छ। केही वर्षअघिसम्म पसल गर्दै आएका उनले पसल नचलेपछि तरकारी खेती रोजेकी हुन्।

उनी भन्छिन्, ‘पहिले हामी पसल चलाउँथ्याैं, तर पसल चलेन त्यसपछl तरकारी खेती थालेका हौं। तरकारी खेतीबाट यो लाख ६ लाख आम्दानी लिने लक्ष्य छ। हामीले उत्पादन गरेको तरकारी व्यापारीले बारीबाटै लान्छन् बेच्नलाई समस्या छैन । यसपालि तरकारीको बजार पनि राम्रो भएकाले सोचजस्तो आम्दानी हुन्छ भन्नेमा ढुक्क छु।’

उनी जस्तै जितबहादुर अधिकारी विगत ३० वर्षदेखि तरकारी खेती गर्दै आएका छन्। अधिकारीलाई तरकारी खेती गर्न यतिबेला भ्याइनभ्याई बनेको छ। कोसी राजमार्गसँगै जोडएको यो गाउँ तरकारी खेतीले बाह्रैमास हरियाली हुन्छ। ‘कुनैकुनै साल तरकारीको भाउ नहुँदा मात्रै समस्या हुन्छ हामीलाई । बजारको समस्या छैन अन्नबालीले हाम्रो श्रम र मेहनत मै नउठ्ने भएपछि तरकारी खेती रोजेका छौ। तरकारी खेतीले हाम्रो घरपरिवार चलाउन सहज मात्रै बनेको छैन राम्रो आम्दानी लिँदै आएका छौं,’ उनले भने।

अधिकारीले तरकारी बिक्रीबाट मात्रै वार्षिक पाँच लाख बढी आम्दानी लिँदै आएका छन्। कटुवाल र अधिकारी जस्तै यहाँका किसानहरू तरकारी खेतीबाटै वार्षिक लाखौ आम्दानी लिँदै आएका छन्। तरकारीको जोन क्षेत्रको रूपमा रहेको यस क्षेत्र मल बीउको भने समस्या हुँदै आएको किसान उद्धबमणि रायमाझीले भनाइ छ।

‘तरकारीको जोन क्षेत्र भए पनि हामीलाई मल र बीउको समस्या छ। किसानहरूको समस्यालाई सरकारले पनि चासो नदिँदा हामीले चाहे जस्तो तरकारी उत्पादन गर्न सकेका छैनौं,’ रायमाझीले भने । यहाँ काउली, बन्दा, मुला, गाँजर, आलु, माेटरकोसालगायतका तरकारी उत्पादन हुँदै आएको छ। यहाँ उत्पादन भएको तरकारी पूर्वी तराईका साथै भारतको सिक्किम दार्जिलङलगायतका स्थानहरूमा निर्यात हुँदै आएको छ। किसानले एक रोपनीदेखि ५० रोपनीको क्षेत्रफलमा तरकारी खेती गर्दै आएका छन्।