काठमाडौं । कतारमा जारी फिफा विश्वकपको फाइनलमा आज फ्रान्सले अर्जेन्टिनाको सामना गर्दैछ । यो फाइनल खेल नेपाली समय अनुसार बेलुका ८.४५ बजे दोहाको लुसेल रंगशालामा हुनेछ । जहाँ डिफेन्डिङ च्याम्पियन फ्रान्सले तेस्रो पटक उपाधि जित्ने प्रयास गर्नेछ । योसँगै लियोनल मेस्सीको अर्जेन्टिनाले पनि तेस्रो पटक उपाधि जित्ने लक्ष्य राखेको छ । फ्रान्सले मोरक्कोलाई र अर्जेन्टिनाले क्रोएसियालाई हराउँदै फाइनल पुगेका हुन् ।

फाइनल खेलपछि विजेता टोलीलाई प्रदान गरिने ट्रफीको कथा पनि निकै रोचक छ । आजको फाइनल खेलको विजेता टोलीलाई उत्सव मनाउनको लागि मात्र सक्कली ट्रफी दिइनेछ। फिफा अधिकारीहरूले अवार्ड समारोह पछि विजेता टोलीबाट सक्कली ट्रफी फिर्ता लिनेछन्।

यसको मतलब फ्रान्स वा अर्जेन्टिनाको टोली जसले उपाधि जिते पनि उनीहरूले यो ट्रफी लैजान पाउने छैनन्। बरु, विजेता टोलीलाई नक्कली ट्रफी दिइनेछ। यो डुप्लिकेट ट्रफी (प्रतिकृति) कांसबाट बनेको छ र यसमा सुनको जलप लगाइएको छ।

फिफा विश्वकपको सक्कली वा मूल ट्रफी धेरैजसो फिफाको मुख्यालय जुरिचमा रहन्छ। यो फिफा विश्वकप यात्रा, विश्वकप खेलको समयमा मात्र बाहिर ल्याइन्छ । २००५ मा, फिफाले एक नियम बनाएको थियो कि विजेता टोलीले मूल ट्रफी घर लैजाने छैन।

पहिलो पटक फुटबल विश्वकप सन् १९३० मा सुरु भएको थियो । त्यतिबेला विजेता टोलीलाई दिइने ट्रफीको नाम जुल्स रिमेट ट्रफी थियो। जुल्स रिमेट ट्रफी १०७० सम्म च्याम्पियन टोलीहरूलाई प्रदान गरिएको थियो।

यसपछि विश्वकप ट्रफीलाई पुनः डिजाइन गरिएको थियो। नयाँ ट्रफी डिजाइन गर्ने जिम्मा इटालियन कलाकार सिल्भियो गजानियालाई दिइएको थियो । यो ट्रफी सन् १९७४ को सिजनबाट दिन थालियो, जसलाई फिफा विश्वकप ट्रफी भनिन्छ।

फिफा विश्वकप ट्रफीको तौल करिब ६.१७५ केजी छ र यसलाई बनाउन १८ क्यारेट सुन (७५ प्रतिशत) प्रयोग गरिएको छ । ट्रफीको लम्बाइ ३६.८ सेमी र यसको सतहको व्यास १३ सेमी छ। ट्रफीको आधारमा मालाकाइट ढुङ्गाको दुई तह राखिएको छ । सन् १९९४ मा यस ट्रफीमा अलिकति परिवर्तन गरेर विजेता टोलीको नाम लेख्नको लागि यसको तल्लो भागमा प्लेट राखिएको थियो ।