काठमाडौँ। आँखा हाम्रो शरीरको सबै भन्दा महत्वपूर्ण अङ्ग मानिन्छ। हाम्रो शरीरका सबै अंगहरुको आ–आफ्नै महत्व छन् तर आँखाले मात्रै हामीले आफ्नो वरपर भएका सुन्दर भएका सौन्दर्यता देख्न सक्छौँ। तर सम्पूर्ण शरीरमा आँखा मात्र यस्तो अंग हो जसलाई मानिसहरूले धेरै बेवास्ता गर्छन्।

फोन, ल्यापटप वा टिभी स्क्रिनको अगाडि लामो समयसम्म बस्दा आँखामा नराम्रो असर पर्छ भन्ने कुरा हामी सबैलाई थाहा छ। जसका कारण आँखा दुख्ने, भारी हुने, टाउको दुख्ने, आँखा धमिलो हुने, आँखा सुख्खा हुने र काँधमा समेत दुख्ने समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ। कहिलेकाहीँ यसका कारण ध्यान केन्द्रित गर्न र सुत्न कठिनाइको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ।

दैनिक जीवनमा मानिसहरु यस्ता धेरै गल्तीहरु गर्छन जसले उनीहरुको आँखालाई निकै नराम्रो असर पार्छ र उनीहरुलाई हानि पुर्‍याउँछ। त्यसोभए जानौं ती गल्तीहरूको बारेमा जसको कारणले गर्दा तपाईको आँखा बिग्रन्छ-

१. आँखा धुन तातो पानीको प्रयोग– धेरै जसो व्यक्तिहरुले आफ्नो आँखा तातो पानीले धुने बानी हुन्छ तर यो उपयुक्त हुँदैन। आँखा सधैं कोठाको तापक्रमको पानी वा चिसो पानीले धुनुपर्छ।

२.आँखा झिमिक्क नगर्नु – आँखामा भारीपन र तनावबाट बच्नको लागि झिम्क्याउन उत्तम उपाय हो। यसले आँखालाई ब्रेक मात्र दिँदैन, यसले आँखालाई लुब्रिकेट गर्छ र तिनीहरूलाई सुक्नबाट रोक्छ र आँखा भित्रको फोहोर पनि हटाउँछ। विज्ञहरू भन्छन् कि प्रायः मानिसहरू मोबाइल वा टिभी हेर्दा आँखा झिम्काउँदैनन्। यस्तो अवस्थामा तपाईले लगातार आँखा झिम्काइरहनु जरुरी छ।

३. कृत्रिम आँखा ड्रपको अत्याधिक प्रयोग – धेरै व्यक्तिहरूले कुनै पनि प्रकारको दुखाइ वा जलनबाट तुरुन्तै राहत पाउन आँखा ड्रपको अत्यधिक प्रयोग गर्छन्। यिनीहरू छोटो समयका लागि फाइदाजनक भए पनि लामो समयसम्म प्रयोग गर्दा यसले तपाईंको आँखा सुख्खा बनाउँछ। लामो समयसम्म आँखाको ड्रप प्रयोग गर्नु परेमा तेलमा आधारित आँखा ड्रप मात्र प्रयोग गर्नुपर्ने विज्ञहरू बताउँछन् ।

४. सुत्दा आई मास्कको प्रयोग गर्नु – सुत्दा धेरैले आई मास्क (eye Mask) को प्रयोग गर्ने गर्दछन्। यद्यपि तपाईले तातो कम्प्रेस आई मास्कबाट केही फाइदा लिन सक्नुहुन्छ। तर सुत्नको लागि सधैँ आई मास्क प्रयोग गर्नु तपाईंको आँखाको लागि फाइदाजनक साबित हुँदैन। यो महत्त्वपूर्ण छ कि तपाईंले आफ्नो आँखालाई सास फेर्न दिनुहोस् र तिनीहरूलाई खुला राख्नुहोस्। आँखामा कुनै पनि संक्रमण हुन नदिन तातो प्याकको सट्टा चिसो प्याक प्रयोग गर्नुपर्ने विज्ञहरू बताउँछन्।

५. आँखा मिच्नु – प्रायः मानिसहरु चिलाउँदा आदि समस्या हुँदा केहि पनि नसोची आँखा मिच्न थाल्छन्। विज्ञहरूका अनुसार कुनै पनि कारणले आँखा रगर्नु निकै खतरनाक साबित हुन सक्छ। विज्ञहरू भन्छन् कि हाम्रो आँखामा धेरै पातलो तह हुन्छ जसले तिनीहरूलाई सुरक्षा गर्छ। आँखा रगड्दा त्यो तहलाई हानी हुन सक्छ। यस्तो अवस्थामा आँखा मिच्नुको सट्टा चिसो पानीले धुनुपर्छ।