काठमाडौं । सन् २०२१ मा अफगानिस्तानमा तालिवानको शासनकालमा उद्धार गरी बेलायत लगिएका नेपाली सुरक्षा गार्डको समूहलाई अहिले १९ महिनापछि स्वदेश फिर्ता पठाइन लागिएको छ ।

गोर्खा भनेर चिनिने १३ नेपाली सैनिकको यो समूहले काबुलस्थित बेलायती दूतावासको सुरक्षामा काम गर्दथ्यो । बीबीसीका अनुसार यी १३ जनालाई बेलायतमा बस्ने कानूनी अधिकार रहेको यी सैनिकका वकिलहरूले बताएका छन् ।

यी नेपाली र भारतीय नागरिकको उमेर ३७ देखि ६० वर्षसम्म रहेको बताइएको छ । तिनीहरू सबै एक निजी सुरक्षा फर्ममा काम गर्थे, जसलाई काबुलमा बेलायत र क्यानाडाली दूतावासहरूको सुरक्षाको जिम्मेवारी दिइएको थियो।

अफगानिस्तानको राजधानी काबुल अगस्ट २०२१ मा तालिवानको नियन्त्रणमा आयो। त्यसपछि राष्ट्रपति असरफ गनीको सरकार पतन भयो र उनी देश छोडेर भागेका थिए।

यस अवधिमा ब्रिटिश सेनासँग काम गरेका हजारौं अफगान र सरकारी कर्मचारीहरूलाई काबुलबाट सुरक्षित रूपमा बाहिर निकालियो।

केही सुरक्षा गार्डहरूका वकिलहरूले गत हप्ता लन्डनको एक होटलमा छापा मारेर उनीहरूमध्ये १० जनालाई हथकडी लगाएर लगिएको बताए।

उनीहरु सबै होटलमा बस्दै त्यहाँको भान्छामा काम गरिरहेका थिए ।

गत हप्तादेखि उनीहरु सबैलाई हिथ्रो एयरपोर्ट र ग्याटविक वरपरको इमिग्रेसन रिमुभल सेन्टरमा राखिएको छ । यी सबैलाई भोलि अप्रिल ६ मा देश बाहिर पठाइने विश्वास गरिएको छ ।

दूतावासको सुरक्षा गार्डको रूपमा १० वर्ष काम गरेका ३७ वर्षीय बम गुरुङले बेलायतमा नयाँ जीवन सुरु गर्ने र सेनामा सेवा गर्ने आशा गरेको बीबीसीलाई बताए।

उनले भने “हामी धेरै, धेरै दुखी छौं। दुई दिनसम्म म मेरो साथीसँग रोएँ, म मेरी आमासँग रोएँ।

“म बेलायतमा राम्रो जीवन बिताउने थिएँ र मैले बेलायत सरकारमा योगदान पुर्‍याउने थिएँ।”

बीबीसीलाई दुई पुरुषहरूको बायोमेट्रिक निवास अनुमतिहरू देखाइएको छ जसमा उनीहरूसँग बेलायतमा बस्नका लागि अनिश्चितकालीन बिदा छ।

यो अध्यागमन स्थितिले धारकहरूलाई बेलायतमा बस्ने, काम गर्ने र लाभहरू दाबी गर्ने जीवनभरको अधिकार दिन्छ।

डंकन लुईस सलिसिटरका जेमी बेलले भने “सबैलाई एउटै उडानमा बाहिर निकालिएको थियो र उनीहरूका सबै दाबीहरू सँगै प्रशोधन गरिएको थियो। तिनीहरू बीचको व्यवहारमा किन भिन्नता छ भन्ने कुरा पूर्ण रूपमा अस्पष्ट छ।”

“हामीले गृह कार्यालयबाट कुनै स्पष्टीकरण प्राप्त गरेका छैनौं कि यी बहादुर पुरुषहरूलाई किन बाहिर निकालेर अहिले अमानवीय र क्रूर व्यवहार भइरहेको छ।”

बेलले भने कि अप्रत्याशित छापा मार्दासम्म पाँच जना पुरुषहरूको अध्यागमन स्थिति मिलाइएको देखिन्छ।

काबुल उद्धार पछि गृह कार्यालयले उनीहरूको तर्फबाट आवेदन दिएपछि अन्य आठ जनालाई इनडेफिनेट लिभ टु रिमेन (आइएलआर) स्थितिको लागि अयोग्य भएको बताइएको थियो।

गृह कार्यालयका प्रवक्ताले भने “हामी अफगानिस्तानबाट भागेका कमजोर र जोखिममा रहेका मानिसहरूलाई सुरक्षा प्रदान गर्न प्रतिबद्ध छौं र हालसम्म स्थितिबाट प्रभावित करिब २४,५०० मानिसहरूलाई बेलायत फर्काइसकेका छौं।

“यस उदाहरणमा, इनडेफिनेट लिभ टु रिमेन दिइएका व्यक्तिहरूको अध्यागमन स्थितिमा कुनै परिवर्तन भएको छैन र यसलाई हटाइयो भनी सुझाव दिनु गलत हुनेछ।”