काठमाडौं । जलविद्युत् तथा अन्य पूर्वाधार आयोजनाको निर्माणमा आवश्यक पर्ने विस्फोटक पदार्थ आपूर्तिमा भारतको कडाइका कारण चीनबाट ल्याउनुपर्ने नेपाली व्यवसायीहरूको भनाइ छ ।

चीनबाट विष्फोटक पदार्थ आयात गर्दा लागत दोब्बर बढे पनि यसको विकल्प नदेखेकाले यस्तो निर्णय गर्नुपरेको उनीहरूको भनाइ छ । यसअघि नेपालमा विकास निर्माणका लागि आवश्यक पर्ने विष्फोटक पदार्थ नेपाली सेनाका कारखाना र भारतबाट ल्याउँदै आइएको थियो ।

नेपाल सरकारका एक अधिकारीले विस्फोटक पदार्थको अभावका कारण केही पूर्वाधार निर्माण कार्य प्रभावित भएको र भारतीय पक्षलाई सहयोग गर्न अनुरोध गरेको बीबीसीलाई बताए ।

स्वतन्त्र उर्जा उत्पादक संघका अनुसार चीनको ल्हासाबाट व्यावसायिक रुपमा ल्याइएको झण्डै ९० टन विष्फोटक पदार्थ नेपाल आइपुगेको छ ।

संघका कोषाध्यक्ष आनन्द चौधरीले बीबीसीलाई भने: “यो सुरुङ निर्माण र खानीको कामका लागि ल्याइएको हो। यी विस्फोटकहरू होङ्सी सिमेन्ट र शेन्जेन नदी जलविद्युत आयोजनाका लागि ल्याइएको हो।”

उनले भने, ‘भारतबाट नो अब्जेक्सन सर्टिफिकेट लिन ढिलाइ भएपछि हामीले चीनबाट विष्फोटक पदार्थ ल्याएका हौँ, नेपालमा नपाएको भए भारतबाट ल्याइदिन्थ्यौँ ।

भारतको कडाइका कारण ‘चिनियाँ लगानी वा ठेकेदार’ भएका आयोजना प्रभावित भइरहेको आनन्द चौधरीले बताए । उनले अब चीनबाट विष्फोटक पदार्थ ल्याउन अरुलाई सहज हुने बताए ।

जलविद्युत आयोजनाबाहेक सडक निर्माणका अन्य आयोजनामा ​​पनि यस्ता विस्फोटक पदार्थ नहुँदा समस्या भइरहेको नेपालका अन्य व्यवसायी बताउँछन् ।

नेपाली सेनाको सुनचरी इमल्सन प्लान्टमा निर्माण हुने विष्फोटक पदार्थबाहेक भारतबाट ल्याइएका सामग्री देशका पूर्वाधार आयोजनामा ​​प्रयोग हुने गरेको छ ।

यी विष्फोटक पदार्थ नेपाल सरकारको स्वीकृति लिएर मात्र खरिद गर्न पाइन्छ ।

नेपाली सेनाका प्रवक्ता कृष्णप्रसाद भण्डारीले कच्चा पदार्थ र तयार विष्फोटक पदार्थ दुवैको आपूर्तिमा केही ढिलाइ भएको बताए । यो रोकियो वा रोकियो भन्ने होइन।

नेपाली सेनाका कारखानाले पूर्ण क्षमतामा काम गरे मात्रै घरेलु आवश्यकता पूरा गर्न सकिने उनले बताए ।

नेपालले आपूर्ति गर्ने विष्फोटक पदार्थमा अमोनियम नाइट्रेट, सोडियम नाइट्रेट र मिश्रित इन्धन पर्दछन् ।

स्वतन्त्र उर्जा उत्पादक संघका कोषाध्यक्ष आनन्द चौधरीले भने, “यहाँका व्यवसायीले चाहेमा चिनियाँ बजारबाट किन्न सक्छन्, तर सुरक्षा र लामो दूरीका हिसाबले लागत दोब्बर हुन्छ।”

जलविद्युत आयोजना निर्माणमा विष्फोटक पदार्थको अभावका कारण उत्पन्न हुने केही समस्याबारे विद्युत मन्त्रालयका केही अधिकारीले भारतीय पक्षलाई जानकारी गराएका छन् ।

ऊर्जा मन्त्रालयका प्रवक्ता मधुप्रसाद भेटुवालले बीबीसीलाई भने, “हामी विस्फोटक पदार्थको समस्या समाधान गर्ने प्रयास गरिरहेका छौं। केही दिनअघि हाम्रो मन्त्रालयका सचिवले भारतीय राजदूतसँग पनि कुरा गरेका थिए। छिट्टै समाधान हुन्छ।”