काठमाडौं । यस वर्षको सुरुमा, अमेरिकामा उडेको चिनियाँ जासूस बेलुनले कुनै पनि गुप्तचर जानकारी सङ्कलन गर्न सकेन। अमेरिकी रक्षा विभाग पेन्टागनले बेलुन खसाल्नुअघि कुनै जानकारी सङ्कलन नगरेको बताएको छ ।

पेन्टागनका प्रवक्ता ब्रिगेडियर जनरल प्याट राइडरले पत्रकारहरूलाई भने, “हाम्रो मूल्याङ्कन यो हो कि यो संयुक्त राज्य अमेरिकामा उडान गर्दा कुनै पनि जानकारी सङ्कलन गर्न असमर्थ थियो।” चीनको यो जासुसी बेलुन खसाल्नुअघि अमेरिका र क्यानडामाथि उडिरहेको थियो ।

यस वर्षको जनवरीको अन्तिम साता अमेरिकी आकाशमा चिनियाँ बेलुन घुमिरहेको देखिएको थियो । अमेरिकी सेनाले उसमाथि कडा निगरानी राखेको थियो। अमेरिकाको मोन्टाना क्षेत्रमा तीन दिनसम्म बेलुन उडिरहेको थियो । अमेरिकाको मोन्टानामा नै आणविक क्षेप्यास्त्र क्षेत्र छ र अमेरिकालाई बेलुनले संवेदनशील क्षेत्र हुँदै चीनमा सूचना प्रवाह गर्ने डर थियो।

अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले सुरक्षाको कारण देखाउँदै यो बेलुन खसाल्न आदेश दिएका थिए । तीनवटा बसको साइजको बेलुनबाट कसैलाई नोक्सान नहोस् भन्ने कुरामा ध्यान दिनुपर्ने उनको भनाइ थियो, त्यसैले एटलान्टिक महासागरमा बेलुन आइपुग्दासम्म कुरियो ।

बेलुन समुद्री क्षेत्रमा पुगेपछि अमेरिकी वायुसेनाले उच्च प्रविधियुक्त एफ–२२ र्याप्टर विमानको सहयोगमा चिनियाँ बेलुनलाई खसालेको थियो । बेलुन खसाल्नुअघि चीनले उदारता देखाएको थियो तर अमेरिकाले त्यसलाई गोली हानेर भग्नावशेष दिन अस्वीकार गरेपछि चीन आक्रोशित भयो।

यसै क्रममा चीनले आफ्नो मौसम जानकारी बेलुन संयोगवश अमेरिकी आकाशमा गएको बताएको थियो । यसैलाई लिएर अमेरिका र चीनबीचको तनाव चरम सीमामा पुगेको थियो ।

अमेरिकी विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लिन्केन त्यतिबेला सम्बन्ध सामान्य बनाउन चीन जाँदै थिए, यो घटनापछि उनले आफ्नो भ्रमण रद्द गरेका थिए । बेलुन खसालेपछि अमेरिकी रक्षा मन्त्रालयले दुई देशका रक्षामन्त्रीबीच फोनमा वार्ता गर्ने प्रयास गरेको थियो तर चीनले उक्त प्रस्ताव अस्वीकार गरेको थियो ।