काठमाडौं । जुन २४ को विद्रोहको क्रममा रुसको निजी सेनाका आक्रोशित लडाकुहरूले देशको आणविक केन्द्र नजिक मार्च गरेका थिए। समाचार एजेन्सी रोयटर्सको रिपोर्ट अनुसार स्थानीय मानिसहरूले यसको पुष्टि गर्दै धेरै भिडियोहरू पोस्ट गरेका छन्।

यसमा, येभगेनी प्रिगोजिनका लडाकुहरू रूसको सुदृढ आर्मी बेस तर्फ अघि बढिरहेको देखिन्छ, जसमा आणविक हतियारहरू राखिएको छ। रिपोर्टका अनुसार रुसले सोभियत युनियन समयका साना आणविक हतियारहरू भोरोनेज–४५ नामक सैन्य आधारमा राखेको छ । यिनीहरूलाई झोलामा राखेर पनि बोक्न सकिन्छ ।

युक्रेनका गुप्तचर प्रमुख किर्लो बुडानोभले रोयटर्सलाई अन्तर्वार्ता दिएका छन् । यसमा बुडानोभले वाग्नरका लडाकुहरू आणविक आधारमा पुगेको दाबी समेत गरेका छन् । उनीहरू विद्रोहमा आफूलाई बलियो बनाउन यी हतियारहरू प्राप्त गर्न चाहन्थे।

यद्यपि, बुडानोभले आफ्नो दावीको पछाडि कुनै प्रमाण प्रस्तुत गरेनन्। यस्तो दाबी गर्ने उनी पहिलो अधिकारी हुन् । यसअघि युक्रेन समर्थित एटेश समूहले पनि यो जानकारी दिएको थियो ।

रोयटर्सले पनि यस दाबीलाई पुष्टि गर्दै रुसबाट जानकारी प्राप्त गरेको छ। समाचार एजेन्सीका स्रोतहरूलाई उद्धृत गर्दै वाग्नरका लडाकुहरू रुसको विशेष चासो क्षेत्रमा प्रवेश गरेका थिए। जसका कारण अमेरिकालाई पनि सतर्क गराइएको छ ।

रोयटर्सले भनेको छ कि उनीहरूले लडाकुहरूको आन्दोलनलाई ट्र्याक गरेका थिए। यसमा राजधानी मस्को जाने सट्टा केही लडाकुहरु भोरोनेज–४५ तर्फ मार्च गरिरहेको देखिएका छन् । यद्यपि, एजेन्सीले आणविक हतियार भएको सेनाको आधारमा ७० माइल भित्र नआएसम्म लडाकुहरूको आन्दोलनलाई ट्र्याक गर्न सक्षम भएको बताएको छ।

बिजनेश इनसाइडरको रिपोर्ट अनुसार शीतयुद्धका बेला रुस र अमेरिकाले साना आणविक हतियार बनाएका थिए । तिनीहरूलाई एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा लैजान धेरै सजिलो छ। यसलाई ‘सूटकेस न्यूक्स’ भनिन्छ। तर, वर्षौं बितिसक्दा पनि यी हतियार सक्रिय छन् भन्नेबारे केही भन्न सकिन्न । रुसको रक्षा मन्त्रालयले यस विषयमा प्रतिक्रिया दिन अस्वीकार गरेको छ ।

रूसले वोरोन्जेह-४५ सँग आणविक हतियार छ भनेर कहिल्यै भनेन। तर, यस मामिलासँग सम्बन्धित धेरै विज्ञहरूका अनुसार यो बेस रुसले आणविक हतियार राखेका १२ भण्डारण स्थलमध्ये एक हो ।

जुन २३ मा, वाग्नर समूहले रूस विरुद्ध विद्रोहको घोषणा गर्‍यो। वाग्नरको सेना युक्रेनको शिविर छोडेर रुसी सीमामा प्रवेश गरेको थियो । उनीहरूले रोस्तोभ शहर र सैन्य मुख्यालय कब्जा गरे।

प्रिगोजिनले त्यतिबेला भनेका थिए–हामी मर्नदेखि डराउँदैनौं । उनले वाग्नर लडाकुहरूले रुसी सेनाका धेरै हेलिकप्टरहरू खसालेको दाबी गरे। आरटीका अनुसार, प्रिगोजिनले रुसी रक्षामन्त्रीलाई भेट्न रोस्तोभ आउन आग्रह गरे।

तर, २४ घण्टाभित्रै प्रिगोजिनले मस्कोतर्फको आफ्नो यात्रा रोकेका थिए । बेलारुसका राष्ट्रपति लुकासेन्कोले पुटिन र प्रिगोगिनबीच भएको सम्झौतालाई मध्यस्थता गरेका थिए।