आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) ले चिकित्सा विज्ञानमा नयाँ अध्याय सुरु गरेको छ। खासगरी क्यान्सरजस्ता गम्भीर रोगको उपचारमा यसले महत्वपूर्ण भूमिका खेलिरहेको छ।

आज पनि क्यान्सर यस्तो रोग हो जसको बारेमा सुन्ने बित्तिकै मानिसहरु डराउँछन्। यसका कारण वर्षेनी लाखौं नयाँ केस र मृत्यु भइरहेका छन्।

विकिरण, केमोथेरापी र शल्यक्रिया जस्ता परम्परागत विधिहरू अझै पनि अवस्थित छन्, तर प्राविधिक विकासले यस क्षेत्रमा धेरै परिवर्तनहरू ल्याएको छ।

यसमा आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) ले महत्वपूर्ण भूमिका खेलिरहेको छ। यसले क्यान्सर पत्ता लगाउनदेखि उपचारसम्म, र औषधिको विकासदेखि साइड इफेक्टहरू व्यवस्थापन गर्ने सम्म काम गर्दछ।

क्यान्सर अक्सर ढिलो निदान गरिन्छ, र त्यसैले उपचार पनि गाह्रो छ। उन्नत इमेजिङ प्रविधिहरूबाट डाटा विश्लेषण गर्न एआईको मद्दतले, क्यान्सरको समयमै निदानको सम्भावना बढ्छ। प्रत्येक व्यक्ति फरक छ, र तिनीहरूको रोग पनि। एआईले यो समस्या बुझ्छ र व्यक्तिगत जीनोमिक डेटाको विश्लेषण गरेर व्यक्तिगत उपचारको सम्भावना बढाउँछ।

औषधि विकास एक समय र पैसा खपत प्रक्रिया हो। एआईले यो छिटो गर्न सक्छ। केमोथेरापी जस्ता उपचारहरूले प्रायः साइड इफेक्टहरू उत्पन्न गर्दछ। एआईले यहाँ पनि मद्दत गर्न सक्छ, विशेष गरी यदि यसले बिरामीहरूमा कुन साइड इफेक्टहरू हुनेछन् भनेर पहिले नै भविष्यवाणी गर्न सक्छ।

एआईको विकास र प्रयोगसँग सम्बन्धित नैतिक र कानुनी मुद्दाहरूलाई ठीकसँग सम्बोधन गर्न कानुनी ढाँचा आवश्यक छ। भविष्यमा, हामी यसलाई अझ परिष्कृत र सटिक भएको देख्न सक्छौं।

एआई एल्गोरिदमहरूले एक्स-रे, एमआरआई र सीटी स्क्यानहरू विश्लेषण गरेर ट्युमरहरू पहिचान गर्न सक्छन्। यी एल्गोरिदमहरूको मद्दतले डाक्टरहरूले क्यान्सरको प्रारम्भिक चरणहरू पनि सजिलै पहिचान गर्न सक्छन्।

एआई मोडेलहरूले व्यक्तिगत आनुवंशिक म्यापिङको आधारमा सबैभन्दा प्रभावकारी उपचार चयन गर्न सक्छन्। यसबाट, सबैभन्दा प्रभावकारी औषधि र उपचारहरू चयन गर्न सकिन्छ।

एआईले नयाँ क्यान्सर रोकथाम औषधिको खोजमा पनि मद्दत गरेको छ। यी एल्गोरिदमहरूले लाखौं रासायनिक यौगिकहरू विश्लेषण गर्न सक्छन् र सबै भन्दा कम साइड इफेक्टहरू भएका सबैभन्दा प्रभावकारीहरू ऒउसधिहरु चयन गर्न सक्छन्।

क्यान्सर उपचार एक जटिल र महँगो प्रक्रिया हो, तर कृत्रिम बुद्धि को प्रयोगसँग यो एकदम सरल र कुशल हुन सक्छ। एआईले निदानदेखि उपचारसम्म, र औषधिको विकासदेखि साइड इफेक्टको व्यवस्थापनसम्म सबै कुरामा आफ्नो महत्त्वपूर्ण भूमिका प्रमाणित गरेको छ।

यद्यपि, यसको प्रयोगसँग सम्बन्धित नैतिक र कानुनी चुनौतीहरूलाई पनि ध्यानमा राख्नुपर्छ। यदि हामीले यी समस्याहरूलाई सही रूपमा ह्यान्डल गर्छौं भने । त्यसैले एआईको यो प्रयोगले क्यान्सरको उपचारमा नयाँ आशा ल्याउन सक्छ। यसले निदान र उपचारलाई अझ सटिक र प्रभावकारी बनाउन मात्र होइन, यसले क्यान्सर रोगीहरूको जीवनस्तरमा पनि सुधार ल्याउन सक्छ।

आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सको क्षमतालाई उचित रूपमा प्रयोग गरेर, चिकित्सा पेशेवरहरूले थप सूचित निर्णयहरू गर्न सक्छन्। एआईले विभिन्न डेटा सेटहरूको विश्लेषण गरेर ढाँचा र प्रवृतिहरू पहिचान गर्न सक्छ, जुन मानव डाक्टरहरूलाई पत्ता लगाउन असम्भव हुन सक्छ।

एआईको प्रयोगले क्यान्सर उपचारमा नयाँ सम्भावनाहरू खोल्दैछ। यसले निदान प्रक्रियामा मात्र सुधार गर्दैन तर उपचार र औषधिको खोजमा पनि क्रान्तिकारी परिवर्तन गरिरहेको छ।

तसर्थ, आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) को प्रयोगले क्यान्सरको उपचारमा महत्वपूर्ण योगदान पुर्‍याउन सक्छ, जसले आयु मात्र बढाउने होइन जीवनको गुणस्तरमा पनि सुधार ल्याउन सक्छ।

आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) ले चिकित्सा जगतमा नयाँ क्रान्ति ल्याउन सक्छ, विशेष गरी नेपाल जस्ता तेस्रो विश्वका देशहरूमा जहाँ चिकित्सा सुविधाहरू सीमित छन्। एआई को प्रयोगले, डाक्टरहरूले सजिलै क्यान्सरको प्रारम्भिक चरणहरू पहिचान गर्न सक्छन्।

दुर्गम क्षेत्रहरूमा पनि, जहाँ डाक्टरहरूले अभ्यास गर्दैनन्, एआई उपकरणहरूले क्यान्सरको निदान र निगरानी गर्न सक्छन्। एआई मोडेलहरूले व्यक्तिगत उपचारको योजना बनाउन सक्छन्, ताकि कोही पनि उपचारबाट बाहिर नपरोस्।

यसबाहेक, एआईले औषधिको खोजमा पनि महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्छ। मोबाइल एप्स मार्फत मानिसहरूले आफ्नो स्वास्थ्य जाँच गर्न सक्छन् र एआईले तिनीहरूलाई उपयुक्त दिशानिर्देशहरू प्रदान गर्न सक्छ।

नेपालमा यस प्रकारको एआईको प्रयोगबाट मेडिकल कोडिङ र डाटा एन्ट्री कार्यलाई पनि सरलीकृत गर्न सकिन्छ। एआई प्रणालीहरूले वास्तविक समयमा मेडिकल डाटा विश्लेषण गरेर डाक्टरहरूलाई विशेष जानकारी प्रदान गर्न सक्छ।

नेपालमा आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सको प्रयोग गरेर ग्रामीण क्षेत्रका मानिसले पनि आफ्नो स्वास्थ्यसम्बन्धी जानकारी लिन सक्छन्। अन्ततः, एआई प्रयोग गरेर नेपालमा क्यान्सर उपचारको गुणस्तर र पहुँच दुवै सुधार गर्न सकिन्छ। यसरी आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) ले नेपाल जस्ता देशहरूमा क्यान्सर उपचारमा नयाँ सम्भावनाहरू प्रदान गर्न सक्छ।

अन्त्यमा, यस क्षेत्रमा एआईको प्रयोगले धेरै सकारात्मक प्रभाव पार्न सक्छ, तर यसलाई सावधानी र विचारका साथ अगाडि बढ्न आवश्यक छ। नैतिकता, डाटा सुरक्षा, र बिरामी प्राथमिकताहरूलाई पूर्ण रुपमा ध्यान दिनु पर्छ।

क्यान्सर उपचारमा आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सको प्रयोगले नयाँ दिशातर्फ डोर्‍याउन सक्छ जसमा उपचारको गुणस्तर बढ्नेछ, उपचारको समय घट्नेछ र यसको प्रभाव विश्वभर महसुस हुनेछ। यसबाट जनताको जीवनमा नयाँ आशा र गुणस्तरीय जीवनयापनतर्फ थप एक कदम अघि बढ्नेछ।

यसरी एआईले क्यान्सर उपचारको क्षेत्रमा आफ्नो महत्त्वपूर्ण भूमिका स्पष्ट पारेको छ। पहिले असम्भव देखिने कुरा अहिले सम्भावनाको क्षेत्र बनेको छ। हामीले यसलाई सही दिशामा लैजान आवश्यक छ, ताकि यसको फाइदा सबैलाई प्राप्त होस्। यसलाई सावधानीपूर्वक र जिम्मेवारीपूर्वक प्रयोग गरेर, हामी क्यान्सर विरुद्ध बलियो युद्ध लड्न सक्छौं।

(डा.दाहाल अमेरिकाको टेक्सासमा एआई बैज्ञानिक अनुसन्धानसँग सम्बन्धित काम गर्छन्।)