काठमाडौं। के तपाईंलाई थाहा छ, संसारमा एक यस्तो व्यक्ति पनि छन, जसको चिहान चन्द्रमामा छ।

उनलाई चन्द्रमाको बाँझो र उजाड भूमिमा गाडिएको थियो। हो, उनी अन्तरिक्षमा चन्द्रमाको सतहमा गाडिएका विश्वका एक मात्र व्यक्ति हुन्, जसको नाम डा युजीन शुमेकर हो।

उनको ग्रह विज्ञानमा ठूलो रुचि थियो। उनी विश्वमा प्रचलित आधुनिक ज्योतिषशास्त्रका संस्थापक पनि हुन्। ३१ जुलाई १९९९ मा उनको खरानीलाई लुनार नामक अन्तरिक्षयानमार्फत चन्द्रमामा लगिएका थियो र चन्द्रमाको माटोमा मिसाएर जुत्ताको अन्तिम इच्छा पूरा भयो। युजीन अमेरिकाका बासिन्दा थिए।

अमेरिकी भूवैज्ञानिक यूजीन शुमेकरले आफ्नो जीवन अन्तरिक्षको संसारमा समर्पित गरेका छन्। उनले क्षुद्रग्रह र धूमकेतुहरूको प्रभावको अध्ययन गरेका थिए। ज्योतिष शास्त्र पत्ता लगाए।

भूविज्ञान, खगोल विज्ञान र भौतिक विज्ञानले सौर्यमण्डलको उत्पत्ति र यसको विकासलाई ट्रेस गर्छ। उनले अपोलो अन्तरिक्षयानका यात्रुहरूलाई चन्द्रमामा हिँड्ने तालिम दिएका थिए।

अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई चन्द्रमाका चट्टानहरू र क्रेटरहरू पहिचान गर्न र विश्लेषण गर्न सिकाएका थिए। अमेरिकाको एरिजोनाका क्रेटरहरू ज्वालामुखी विष्फोटका कारण नभई उल्कापिण्डका कारण भएको प्रमाणित गरेका थिए।

उनले खनिज कोएसाइट र स्टिशोभाइट पत्ता लगाए। १९९४ मा बृहस्पतिसँग ठोक्किएको धूमकेतु शूमेकर-लेवी-९ को अन्वेषण गरेका थिए।

१८ जुलाई १९९७ मा उनी र उनकी श्रीमती क्यारोलिन अस्ट्रेलियामा उल्कापिण्ड खोज्दै गर्दा दुर्घटनामा परेका थिए। ६९ वर्षीय युजीनको घटनास्थलमै मृत्यु भएको हो । उनकी श्रीमतीले भनेकी थिइन, ‘युजीन चन्द्रमा जान चाहन्थे, तर उनको इच्छा पूरा हुन सकेन, त्यसैले अब उनी आफ्नो अन्तिम इच्छा पूरा होस् भन्ने चाहन्छिन्।’

मिडिया रिपोर्टका अनुसार क्यारोलिनले यसका लागि सेलेस्टिस कम्पनीसँग सम्पर्क गरेकी थिइन्। यस कम्पनीले दाहसंस्कार गरिएका अवशेषहरूलाई अन्तरिक्षमा ढुवानी गर्न मद्दत गर्दछ।

सेलेस्टिसले युजिनको अवशेषलाई चन्द्र मिशनको साथ डेलिभर गर्ने व्यवस्था गरिदियो। यसका लागि एउटा सानो क्याप्सुलमा जुत्ताको खरानी पठाउने अनुमति लिइएको थियो।

नासाको लुनार चन्द्रमाको सतहको नक्सा बनाउन र पानी बरफका संकेतहरू खोज्न डिजाइन गरिएको थियो। सँगैको क्याप्सुलले युजिनको फोटो, उसको नाम र मितिहरू सहितको शिलालेख, पीतलको पन्नी र एरिजोनामा ब्यारिङ्गर क्रेटरको टुक्रा पनि पठाएको थियो। जुत्तालाई दक्षिण ध्रुव नजिकै एउटा खाडलमा गाडिएको छ।