काठमाडौं । श्रीलंकाले अब विदेशी अनुसन्धान जहाजहरूलाई आफ्नो बन्दरगाहमा रोक्न अनुमति दिएको छ। सञ्चारमाध्यमका अनुसार चीनको विरोधपछि श्रीलंकाले विदेशी जहाजलाई लगाएको प्रतिबन्ध हटाएको छ ।

वास्तवमा, हालै श्रीलंकाले जर्मन अनुसन्धान जहाजलाई आफ्नो बन्दरगाहमा बस्न अनुमति दिएको थियो। यसबारे चिनियाँ दूतावासले गत फेब्रुअरीमा आफ्नो जहाज रोकिन नदिँदा जर्मन जहाजलाई किन रोकिन दिइयो भनी आपत्ति जनाएको थियो ।

त्यसपछि श्रीलंकाको विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ताले भने– विदेशी जहाज हाम्रो बन्दरगाहमा रोकेर अनुसन्धान गर्न सक्दैनन् । तर तिनीहरू इन्धन भर्न यहाँ रोकिन सक्छन्। वास्तवमा, गत वर्ष २ चिनियाँ गुप्तचर जहाज श्रीलंकामा रोकिएका थिए। भारत र अमेरिकाले हिन्द महासागरको सुरक्षाप्रति चिन्ता व्यक्त गर्दै यसको विरोध गरेका थिए ।

भारतको दबाबपछि श्रीलंकाले विदेशी जहाज रोक्न प्रतिबन्ध लगाएको थियो । श्रीलंकाका विदेशमन्त्रीले भनेका थिए- भारतको चिन्ता हाम्रा लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ। यसका लागि अहिले हामीले स्ट्याण्डर्ड अपरेटिङ प्रोसिजर (एसओपी) बनाएका छौं र बनाउँदा भारतलगायत अन्य मित्रहरूबाट पनि सल्लाह लिएका थियौं। यसपछि यस वर्षको फेब्रुअरीमा चीनको जासुसी जहाज श्रीलंकाको सट्टा माल्दिभ्सको राजधानी माले बन्दरगाहमा रोकिएको थियो ।

चीनसँग धेरै जासुसी जहाजहरू छन्। उसले अनुसन्धानको लागि यी जहाजहरू प्रयोग गर्ने बताउँछ । तर ती जहाजहरूसँग शक्तिशाली सैन्य निगरानी प्रणालीहरू छन्। आन्ध्र प्रदेश, केरला र तमिलनाडुका धेरै समुद्र तटहरू माल्दिभ्स र श्रीलंकाको बन्दरगाहमा आउने चिनियाँ जहाजहरूको प्रभावमा पर्छन्।

भारतको मुख्य नौसेना आधार र आणविक संयन्त्रको जासुसी गर्न चीनले यो जहाज श्रीलंका पठाएको विज्ञहरू बताउँछन्। चीनका जासुसी जहाजहरू उच्च प्रविधियुक्त इभ्सड्रपिङ उपकरणहरूले सुसज्जित छन्। अर्थात् श्रीलंकाको बन्दरगाहमा उभिएर भारतको भित्री भागसम्मको जानकारी सङ्कलन गर्न सकिन्छ।

साथै पूर्वी तटमा रहेका भारतीय नौसैनिक अड्डाहरू यस जहाजको जासुसी दायरामा हुनेछन्। चण्डीपुरमा रहेको इसरोको प्रक्षेपण केन्द्रको पनि जासुसी गर्न सकिन्छ। यति मात्र होइन, यसले देशको अग्नि जस्ता क्षेप्यास्त्रको कार्यक्षमता र दायरा जस्ता सबै जानकारी चोर्न सक्छ।