महोत्तरी । मुलुकभर १६ दिने महिला हिंसा विरुद्धको विभिन्न कार्यक्रम सम्पन्न भैइसकेको छ ।

जिल्लास्थित समन्वय समितिको कार्यालय र स्थानिय तहहरुले हिंसा न्यूनीकरणको लागि आफ्आ-फ्ना नारा वनाएर अभियान चलाए तर जिल्लागत तथ्यांकहरु हेर्दा महिलामाथी हुने हिंसामा थप वृद्धि हुँदै गएको देखिएको छ ।

यस्तै भयावह अवस्था वनेको छ महोत्तरी । जिल्लाको अघिल्लो बर्षहरुको तुलनामा वढदै गईरहेको घरेलु हिंसा, सामाजिक हिंसा, वलत्कार प्रयासका घटना र आत्महत्याको दरले स्थानिय तहहरुले अहिले चलाएको महिला अभियानमाथी थुप्रै प्रश्नहरु उठेका छन् ।

आर्थिक बर्ष २०७८र७९, २०८०र८१ र २०८१र८२ को तथ्यांकअनुसार बार्षिक १० देखि २० प्रतिशतले महिला हिंसाका घटनाहरु बढेका छन् ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालयको महिला सेलले उपलब्ध गराएको तथ्यांकअनुसार चालू आर्थिक बर्ष २०८१र८२ मा अहिलेसम्म नै २८४ वटा घरेलु हिंसाका उजुरी परेका छन्।

महिला जागरण तथा हिंसा न्यूनीकरणको लागि स्थानिय सरकारहरुले चलाएका सवै प्रकारका अभियान अप्रभावकारी वनिरहेको छ भन्ने अघिल्ला आर्थिक बर्षहरुका संख्यालाई हेर्दा मात्र पनि प्रमाणित हुन्छ ।

आर्थिक बर्ष २०७८र७९ को तथ्यांकलाई हेर्ने हो भने बाहिर आएका महिला हिंसाका घटनाहरु ५०२ वटा छन । २०७९र८० मा यो संख्या बढेर ५६६ पुगेको छ भने २०८०र८१ मा अझ यो संख्या वढेर ६९४ पुगेको छ । आर्थिक बर्ष २०८१र२०८२ सकिन ८ महिना वाकी रहदा नै घरेलु हिंसाका २५९ वटा उजुरी परिसकेका छन । आर्थिक बर्षको अन्त्यसम्म अहिलेसम्म कै सवैभन्दा बढी रेकर्ड वन्न सक्ने प्रहरीको अनुमान छ ।

त्यस्तै महिला सम्बन्धी सामाजिक हिंसाकाका ठाडो उजुरीलाई आकलन गर्दा स्थिति निक्कै भयावह छ । आर्थिक बर्ष २०७८र७९ देखि चालु २०८१र८२ सम्म १३०७ वटा त सामाजिक हिंसाका उजुरी परेका छन यसमध्ये कतिपय अझै फर्स्यौट गर्न वाकी देखिएको छ ।

यो चालू आर्थिक बर्षमा परेका १७४ वटा उजुरी मध्ये ७६ वटा मात्र फर्स्यौट भएका छन भने ९८ वटा बाँकी छन ।

पुरातन संस्कार र अन्धविश्वासका कारण पनि जिल्लामा महिला वालवालिकाहरुमा वेवास्ता हुने गरेको देखिएको छ । हराएका वालिकाहरुको खोजी नगर्ने र कतिपय घरमा हुने विभेदले घर नै छाडनुपरेको तथ्यांकले देखाउँछ ।

पछिल्लो ३ बर्षको अवधीमा अहिलेसम्म जिल्लामा ४३३ जना वालिकाहरु वेपत्ता भएका छन जस्को मुख्य कारक घरेलु विभेद र अत्याचार भएको जानकारहरु बताउँछन । त्यसमध्ये २४२ जना मात्र भेटिएका छन भने बाँकी अझै वेपत्ता अवस्थामा छन् । यसरी वेपत्ता वन्नेको संख्या हरेक बर्ष बढदै गएको देखिन्छ । चालू आर्थिक बर्षको यो अवधीसम्म आईपुग्दा २० जना वालिका र ८ जना महिला वेपत्ता वनिसकेका छन् ।

२०८० सालदेखी २०८२ सम्म महिलाहरुको आत्महत्या दर समेत निक्कै काहालीलाग्दो छ । समाजसास्त्रीहरुको अनुसार घरेलु तथा सामाजिक हिंसाका कारण होस या छोरीहरुमा हुने विभेदका कारण होस्् मानसिक रोग सिकार भएपछी आत्महत्याको वाटो रोज्ने गर्दछन् ।

महोत्तरीमा महिला आत्महत्याका संख्या हेर्दा पछिल्लो समय यस्तै अवस्था देखिएको छ । पुरुषको तुलनामा महिलाहरुले गर्ने कतिपय आत्महत्या मानसिकरुपमा समस्या भएतापनी धेरैजसो दुरुत्साहन नै भएको स्थानियहरु बताउँछन् ।

पछिल्लो असार देखि कात्तिकसम्म मात्र ४३ जनाले आत्महत्या गरेका छन् । जसमध्ये २१ जना महिला छन् । त्यस्तै आर्थिक बर्ष २०८०र८१ मा पनि आत्महत्या गर्ने महिलाहरु संख्या उच्च छ । जम्मा १३२ जनाको आत्महत्यामा ६० जना महिलाहरुले आत्महत्या गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यलय महोत्तरीले जनाएको छ ।

डोमिनिकल गणतन्त्रका ३ दीदीबहिनी पेट्रीया, मिनर्भा र मारियालाई महिला जागरण र हिंसाविरुद्धको आवाज उठाउदा तत्कालिन त्रुजिलो सरकारले निर्ममतापुर्वक मारेको दिनकोरुपमा महिला हिंसा मनाईदै आएको छ तर मनाउने तर समस्या पहिचान गर्न नसक्दा थप समस्याहरु वढदै गएका छन् ।