काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले पूर्व राष्ट्रपति जो बाइडेनको सुरक्षा क्लियरेन्स (गुप्तचर जानकारीमा पहुँच) रद्द गरेका छन्। ट्रम्पले सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गर्दै बाइडेनलाई गोप्य जानकारीमा पहुँच दिन जारी राख्नु आवश्यक नभएको बताएका छन्।

ट्रम्पले भने- हामी बाइडेनको सुरक्षा क्लियरेन्स खारेज गर्दैछौं र उनको दैनिक गुप्तचर ब्रीफिंगहरू तुरुन्तै रोक्दैछौं।’ २०२१ मा राष्ट्रपति बनेपछि बाइडेनले पनि ट्रम्पसँग पनि त्यस्तै गरेका थिए ।

ट्रम्पले न्याय विभागको प्रतिवेदनले बाइडेनको स्मरणशक्ति कमजोर रहेको खुलासा गरेको दाबी गरे। यस्तो अवस्थामा संवेदनशील जानकारीको साथ उनीहरूलाई विश्वास गर्न सकिँदैन। ट्रम्पले लेखे- ‘म सधैं हाम्रो राष्ट्रिय सुरक्षाको रक्षा गर्नेछु।’

हुर रिपोर्ट फेब्रुअरी २०२४ मा आएको थियो। यो रिपोर्टमा बाइडेनले आफ्नो छोराको मृत्युको वर्ष र बाराक ओबामाको उपराष्ट्रपतिको रूपमा काम गर्दाका धेरै महत्त्वपूर्ण घटनाहरू बिर्सेको भनिएको थियो। यद्यपि, त्यसपछि बाइडेनले यो रिपोर्ट अस्वीकार गरेका थिए ।

ट्रम्पले लेखेका छन् – ‘बाइडेनले २०२१ मा उदाहरण प्रस्तुत गरे। त्यतिबेला उनले गुप्तचर समुदायलाई संयुक्त राज्य अमेरिकाका ४५ औं राष्ट्रपति (ट्रम्प) को सुरक्षा क्लियरेन्स रद्द गर्न आदेश दिएका थिए । जबकि यो पूर्व राष्ट्रपतिहरूलाई दिइएको शिष्टाचार हो।

यो पहिलो पटक थियो जब पूर्व राष्ट्रपतिको सुरक्षा क्लियरेन्स रोकिएको थियो। बाइडेनले ट्रम्पको व्यवहारका कारण यो कदम चालिएको बताएका थिए। बाइडेनले ट्रम्पलाई विश्वास गर्न सकिँदैन भनेका थिए ।

बाइडेनले भनेका थिए – ‘ट्रम्पलाई सुरक्षा क्लियरेन्स दिनुको कुनै अर्थ छैन। अब उनको कुनै अस्तित्व छैन, केवल उनले समस्या निम्त्याउन सक्छन्।’

अमेरिकी राष्ट्रपतिहरूलाई सुरक्षा क्लियरेन्स आवश्यक पर्दैन । उनको पदको आधारमा गुप्तचर जानकारीमा पहुँच हुन्छ। पूर्व राष्ट्रपतिहरूले परम्परागत रूपमा गुप्तचर जानकारी प्राप्त गर्दै आएका छन् यद्यपि ती जानकारीहरूमा पहुँच वर्तमान राष्ट्रपतिको विवेकमा निर्भर गर्दछ।

सुरक्षा क्लियरेन्सले पूर्व राष्ट्रपतिहरूलाई विश्वमा के भइरहेको छ भन्ने बारेमा अन्तर्दृष्टि प्राप्त गर्न अनुमति दिन्छ । विशेष गरी अमेरिकी हितसँग जोडिएका देशहरूको बारेमा गुप्तचर जानकारी दिन्छ। यसले उनीहरूलाई संसारमा कस्ता खतराहरू उत्पन्न हुन सक्छन् भनेर बुझ्न पनि मद्दत गर्छ।

ट्रम्पले पहिले नै ५० भन्दा बढी पूर्व गुप्तचर अधिकारीहरूको सुरक्षा क्लियरेन्स खारेज गरिसकेका छन्। ती सबैमाथि २०२० को चुनावमा बाइडेनको पक्षमा हस्तक्षेप गरेको आरोप लगाइएको थियो।

सुरक्षा क्लियरेन्स खारेज गरिएकाहरूमा पूर्व शीर्ष अमेरिकी सैन्य कमाण्डर मार्क मिली पनि पर्छन्। उनी ट्रम्पका कट्टर आलोचक हुन्। अमेरिकाका नयाँ रक्षा सचिव पिट हेगसेथले मार्क मिलीको ‘व्यवहार’ को अनुसन्धान गर्न आदेश दिएका छन्।

ट्रम्पले राष्ट्रपतिका पूर्व प्रमुख चिकित्सा सल्लाहकार एन्थोनी फौसी, पूर्व विदेशमन्त्री माइक पोम्पेओ र पूर्व राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार जोन बोल्टनको सुरक्षा क्लियरेन्स पनि खारेज गरेका छन्।