काठमाडौं । ४० वर्षअघि गरिएको एउटा गल्तीको अहिले दक्षिण कोरियामा निकै चर्चा भइरहेको छ । यो गल्ती त्यहाँको सरकारले नै गरेको हो । उसले कोरियामा बस्ने अमेरिकी सैनिकका लागि हजारौं कोरियाली केटीहरूलाई यौनकर्मी बन्न बाध्य पार्यो। यो सबै काम सरकार र सेनाको निगरानीमा भएको थियो ।

लामो समयसम्म दक्षिण कोरियाले यो घटनालाई अस्वीकार गर्दै आएको थियो। तर केही दिनअघि मात्र कोरियाको सर्वोच्च अदालतले यो कुरालाई सत्य मान्दै सयभन्दा बढी पीडित महिलालाई क्षतिपूर्ति दिन आदेश दिएको थियो ।

सन् १९७०–८० को दशकमा अमेरिकी सैनिकका लागि यौनकर्मी बनाइएका महिलालाई कोरियाली सरकारले अब क्षतिपूर्ति दिनेछ । यस ऐतिहासिक गल्तीका लागि सरकार र सेनाले माफी माग्न पनि धेरै संघसंस्थाले माग गरेका छन् ।

न्युयोर्क टाइम्सले ६ जना महिलाको अन्तर्वार्ता लिएको छ जसलाई यो काम गर्न बाध्य पारिएको थियो। त्यसपछि फेरि यो विषय विश्वभर चर्चामा आएको छ । वास्तवमा सन् १९५० देखि १९५३ सम्म उत्तर र दक्षिण कोरियामा भीषण लडाई भएको थियो । यसअघि उत्तर र दक्षिण कोरिया एउटै देश थिए । तर पछि दुवै छुट्टिए र झगडा गर्न थाले ।

कोरियाली युद्धमा चीन र सोभियत संघले उत्तर कोरियालाई सहयोग गर्दै आएका थिए । जबकि दक्षिण कोरियालाई अमेरिका र युरोपेली देशको समर्थन थियो । त्यतिबेला उत्तर कोरियामा किम जोङ उनका हजुरबुवा किम इल सुङको शासन थियो । किम इल सुङ जुनसुकै मूल्यमा दक्षिण कोरियालाई ध्वस्त पार्न चाहन्थे।

अर्कोतर्फ, दक्षिण कोरिया किम इल सुङको मनसायदेखि डराएको थियो। कोरियाली युद्ध १९५३ मा समाप्त भयो। तर दक्षिण कोरियाले आफ्नो सुरक्षाका लागि ठूलो संख्यामा अमेरिकी सेना आफ्नो देशमा राखेको थियो ।

सन् १९७० को दशकमा पनि दक्षिण कोरियालाई उत्तर कोरियाबाट आक्रमणको डर थियो । जसका कारण हजारौं अमेरिकी सैनिकलाई त्यहाँ राखिएको थियो ।

कोरियाली केटीहरूलाई उनीहरूको कथित ‘मनोरञ्जन’ को लागि अमेरिकी सैनिकहरू बस्ने शिविरहरूमा ल्याइयो। उनीहरुलाई ‘कम्फर्ट वुमन’ भनिन्थ्यो ।

यसरी अमेरिकी शिविर वरिपरि यौनको व्यापार चल्न थाल्यो । यो काममा फसेका अधिकांश महिला झुक्याएर वा अपहरण गरेर ल्याइएका हुन् । दक्षिण कोरिया र त्यहाँका जनताको रक्षा गर्न आएका सैनिकले कोरियाली महिलामाथि अत्याचार गर्न थाले ।

जुन जघन्य अपराधको लागि अहिले दक्षिण कोरियालाई आरोप लगाइएको छ, जापानी सेनालाई पनि लामो समयदेखि कठघरामा उभिएको छ । वास्तवमा, कोरियाली प्रायद्वीप दोस्रो विश्वयुद्धको समयमा जापानी सेनाले कब्जा गरेको थियो।

त्यसबेला त्यहाँ लाखौं कोरियाली महिला बलात्कृत भएको बताइएको छ । इतिहासकारहरू विश्वास गर्छन् कि यस अवधिमा, जापानी-अधिकृत क्षेत्रहरूमा २ लाख महिलाहरूले जापानको सैन्य वेश्यालयहरूमा काम गर्नुपरेको थियो। हजारौं महिलाको हत्या पनि भयो ।

जापानी सैनिकको अत्याचार सहने ‘कम्फर्ट वुमन’ को सम्झनामा दक्षिण कोरियामा स्मारक पनि निर्माण गरिएको छ । तर अहिले दक्षिण कोरिया आफैं यस्तो आरोपको सामना गरिरहेको छ । विशेष कुरा के छ भने दक्षिण कोरियामा आफ्नै देशका युवतीहरूसँग यस्तो गरेको आरोप लागेको छ ।

यसअघि पनि विश्वका धेरै युद्धमा महिलामाथि उत्पीडन भएको थियो । युद्धमा अधिकांश पुरुष सिपाहीहरू लड्छन्, तर यो अवधिमा महिलाहरूलाई सुरक्षित लक्ष्य मानिन्छ।

हालको रुस–युक्रेन युद्धमा पनि रुसी सेनामाथि युक्रेनी महिलालाई बलात्कार गरेको आरोप लागेको थियो । एक रिपोर्टले यो पनि दावी गरेको छ कि ती रूसी सेनाका पत्नीहरू थिए जसले आफ्ना पतिहरूलाई युक्रेनी महिलालाई बलात्कार गर्न प्रोत्साहित गरे।

यसअघि बंगलादेशको स्वतन्त्रता संग्राममा पाकिस्तानी सेनाबाट हजारौं बंगाली महिला बलात्कृत भएका थिए । त्यसपछि लाखौं महिलाले पाकिस्तानी सेनाबाट बच्न भारतमा शरण लिए।