काठमाडौं । अफगानिस्तानको तालिबान सरकारले भारतका लागि आफ्ना राजदूत फरीद मामुन्दजाईलाई फिर्ता बोलाउने निर्णय गरेको छ र वर्तमान ट्रेड काउन्सिलर कादिर शाहलाई भारतका लागि कार्यवाहक राजदूत नियुक्त गरेको छ।

तालिवानको विदेश मन्त्रालयले भारतमा रहेको आफ्नो दूतावासलाई भ्रष्टाचारमा संलग्न भएको आरोप लगाउँदै पत्र जारी गरेको छ । तालिवानको विदेश मन्त्रालयले नयाँ दिल्लीस्थित आफ्नो दूतावासमा भारतीय कम्पनीलाई जग्गा भाडामा दिएको मामिलामा भ्रष्टाचार गरेको आरोप लगाएको छ । तालिवानको विदेश मन्त्रालयको यो पत्र अफगानिस्तानको टोलो न्यूजले पोस्ट गरेको हो।

भारतको अङ्ग्रेजी पत्रिका द हिन्दूको रिपोर्टका अनुसार फरीद मामुन्दजाईले भ्रष्टाचारको आरोप एकतर्फी, पक्षपाती र झुटो भएको भन्दै जवाफमा पत्र जारी गरेका छन् । फरीदले आफ्नो पत्रमा अफगानिस्तानमा लोकतान्त्रिक प्रणाली ध्वस्त भएको र अफगानिस्तानका नागरिकले देश बाहिर पनि कठिनाइको सामना गरिरहेको बताएका छन् । फरीद मामुन्दजाई सन् २०२० देखि भारतका लागि अफगानिस्तानका राजदूत छन् ।

गत महिना मात्रै तालिवानको विदेश मन्त्रालयले फरीद मामुन्दजाईलाई काबुल फिर्ता बोलायो। गत महिना २५ अप्रिलमा तालिवानको विदेश मन्त्रालयले फरीदलाई पत्र पठाएर काबुल फर्कन आग्रह गरेको थियो ।

सोही दिन तालिवानका विदेशमन्त्री आमिर खान मुत्ताकीले ट्रेड काउन्सिलर कादिर शाहले दिल्लीस्थित अफगान दूतावासको भ्रमण गर्ने बताएका थिए। तालिबानले अप्रिल २०२२ मा चीनमा पनि त्यस्तै गरेको थियो। तालिवानले बेइजिङस्थित आफ्नो दूतावासबाट तत्कालीन राजदूतलाई फिर्ता बोलाएको थियो।

द हिन्दूले कादिर शाहलाई सम्पर्क गर्दा उनले आफू कुनै राजनीतिक दल वा समूहमा नपरेको बताए । उनले तालिवानको विदेश मन्त्रालयले दिल्लीस्थित अफगानिस्तान दूतावासमा भएको भ्रष्टाचारका मुद्दा हेर्ने जिम्मेवारी दिएको बताए । कादिर शाहले फरीदलाई तालिवानको आगमनअघि नै नियुक्त गरिएको बताए ।

भारतको विदेश मन्त्रालयले तालिवानको निर्णयबारे अहिलेसम्म कुनै प्रतिक्रिया दिएको छैन। भारतीय विदेश मन्त्रालयका अधिकारीहरूले नाम न छाप्ने सर्तमा द हिन्दूलाई भने कि राजदूत परिवर्तनको लागि कुनै औपचारिक सूचना प्राप्त भएको छैन। यो तालिवानको आन्तरिक मामिला भएको पनि उनले बताए । भारत लगायत विश्वको कुनै पनि देशले तालिवानलाई मान्यता दिएको छैन ।

तर गत वर्ष भारत सरकारले प्राविधिक मिसन स्थापना गर्ने निर्णय गरेपछि यसलाई ठूलो यू-टर्नका रूपमा हेरिएको थियो। भारतीय विदेश मन्त्रालयका अधिकारीहरू पनि काबुल गए र तालिबान मन्त्रीहरूसँग भेटे। तर भारतले व्यापार र कन्सुलरको मामिलामा फरीद मामुन्दजाईसँग मात्र व्यवहार गरिरहेको थियो।

यदि भारतले राजदूत परिवर्तन गर्ने तालिबानको निर्णयलाई स्वीकार गर्छ भने, यसलाई तालिबानसँगको भारतको सम्बन्धलाई औपचारिक बनाउने अर्को कदमको रूपमा हेरिनेछ। भारतले विगतमा तालिबानमाथि धेरै आतङ्ककारी हमला गरेको आरोप लगाएको छ । सन् २००८ मा काबुलस्थित भारतीय दूतावासमा हमलाको घटना पनि छ ।