युक्रेनको विशाल बाँध रूसले भत्काएको हो वा युक्रेन आफैंले ? यो बाँध भत्किँदा कसलाई कति फाइदा हुन्छ ?
काठमाडौं । रुसको कब्जामा रहेको दक्षिणी युक्रेनको खेरसन प्रान्तमा ठूलो बाँध फुटेको छ । बाँध भत्किएपछि तल्लो क्षेत्रमा बाढी आएको छ । तर यो विनाशबाट कसलाई फाइदा हुन्छ?
रुस र युक्रेन दुवैले एकअर्कालाई बाँध तोडेको आरोप लगाउँदै आएका छन् । गत वर्षको नर्ड स्ट्रिम पाइपलाइन विस्फोटको रहस्य अझै सुल्झिएको छैन।
दुवै घटनामा पश्चिमी देशहरूले रुसलाई शंकाको घेरामा राखेका थिए। दुवै अवसरमा रुसले आफूमाथि लगाइएको आरोपलाई पूर्ण रूपमा अस्वीकार गर्दै आएको छ ।
मस्को पक्षबाट यी घटनाहरू पछाडि आफू नरहेको भनिएको थियो। रुसले भन्यो, “हामीले आखिर यो किन गर्ने ? यी आक्रमणले हामीलाई हानि मात्र गर्छ।”
काखोभका बाँध भत्किएको अवस्थामा रुसले कम्तिमा दुई बुँदाको आधारमा यो कदमले आफ्नो हितलाई हानि पुर्याउने दाबी गर्न सक्छ ।
पहिलो त बाँध भत्किएपछि निप्रो नदी वरपरको क्षेत्र बाढीले डुबानमा परेको छ । जसका कारण रुसले आफ्ना सैनिक र नागरिकहरूलाई खेर्सोन प्रान्तबाट सुदूर पूर्वमा निकाल्न बाध्य भएको थियो ।
यसले खेरसनका बासिन्दाहरूलाई पनि केही राहत दिनेछ, जसले रूसी तोपखाना र मिसाइल आक्रमणहरूमा आफ्नो जीवन बिताउनु परेको छ।
दोस्रो, यसले रुसले कब्जा गरेको क्रिमियामा पानी आपूर्ति गर्ने प्रणालीलाई पनि असर गर्नेछ। क्रिमिया ताजा पानीको लागि अहिले भत्किएको बाँध नजिकको नहरमा निर्भर छ।
सन् २०१४ मा रुसले क्रिमियामा गैरकानुनी कब्जा गरेपछि दुवै देश (रसिया र युक्रेन)ले यसमा दाबी गर्दै आएका छन् ।
काखोभका बाँध ध्वस्त हुनुलाई रुस-युक्रेन र विशेष गरी युक्रेनको प्रतिकारात्मक आक्रमणको व्यापक सन्दर्भमा हेर्नु आवश्यक छ।
यो काउन्टर-आक्रमण सफल हुनको लागि युक्रेनले गत वर्ष रूसले कब्जा गरेको भूभागमा उसको पकड तोड्न आवश्यक छ।
युक्रेनले कब्जा गरेको यो क्षेत्रले क्रिमियालाई यसको पूर्वी क्षेत्र डोनबाससँग जोड्छ।
यदि युक्रेनले जापोरिझ्झ्या सहरको दक्षिणी क्षेत्रमा रुसको रक्षा ढाल तोडेर दुई भागमा विभाजन गर्यो भने, यसले क्रिमियालाई अलग गर्न सक्छ।
यो कदमसँगै युक्रेनले ठूलो रणनीतिक विजय हासिल गर्न सक्छ।
तर रुसले गत वर्ष फेब्रुअरीमा आक्रमण गरेपछि धेरै कुरा सिकेको छ।
तिनीहरूले नक्सा हेरे, युक्रेनले आक्रमण गर्ने सम्भावना रहेको ठाउँहरू पत्ता लगाए।
यस बाहेक रुसले अजोभ सागरतर्फ युक्रेनको आक्रमणलाई रोक्नको लागि पछिल्ला केही महिनाहरूमा किल्लाहरू पनि तयार गरेको छ।
यद्यपि यो अझै पुष्टि भएको छैन कि युक्रेनले यस किल्लाको पश्चिमी भागहरूमा आफ्नो सेना पठाउने तयारी गरिरहेको थियो।
कीभमा उच्च कमाण्डले आफ्नो कार्ड खोलेको छैन जसबाट रुसले अनुमान लगाउन सकोस् ।
तर अब यो कारबाही, जसले गरेको भए पनि थप समस्याहरू खडा गर्नेछ।
नीपर नदी पहिले नै धेरै चौडा छ र यो युक्रेनको दक्षिणी भागमा पुग्दा फराकिलो हुन्छ। यस्तो अवस्थामा रुसी आर्टिलरी, मिसाइल र ड्रोन आक्रमणको बीचमा यहाँबाट बख्तरबंद सवारीसाधन लैजानु पनि खतरामुक्त हुँदैन ।
अहिले बाँध फुटेको छ र खेरसोनतर्फको पूर्वी किनारका तल्लो क्षेत्र डुबानमा परेका छन् ।
बाढी प्रभावित क्षेत्र अहिले युक्रेनी सेनाका लागि निकै चुनौतीपूर्ण बनेको छ ।
यस क्षेत्रमा रुसको विगत रहेको ऐतिहासिक तथ्य पनि छ ।
सन् १९४१ मा सोभियत सिपाहीहरूले नाजी सिपाहीहरूलाई रोक्नको लागि यस नीपर नदीमा बनेको पुललाई बम विस्फोट गराए। यो बाढीमा हजारौं सोभियत नागरिकको मृत्यु भएको बताइएको छ।
जे होस्, अब तल्लो रेखा यो छ कि जो कोहीले काखोभका बाँध विस्फोट गर्यो उसले दक्षिणी युक्रेनको रणनीतिक चेसबोर्डलाई उल्टाएको छ।
घटनाले दुवै पक्षलाई ठूलो सुधार गर्न बाध्य तुल्याएको छ र सम्भवतः लामो समयदेखि तयारी गरिएको युक्रेनको प्रतिकारात्मक आक्रमणमा ढिलाइ भएको छ।
Facebook Comment