काठमाडौं । छिमेकी राष्ट्र पाकिस्तान अहिले सबैभन्दा कठिन अवस्थाबाट गुज्रिरहेको छ । आर्थिक र राजनीतिक मोर्चामा यो देशको अर्थतन्त्र संकटमा छ । तर यसैबीच पाकिस्तानमा गधाको संख्या लगातार बढिरहेको छ । पछिल्लो एक वर्षको तथ्यांक हेर्दा गधाको संख्या एक लाखले बढेको थाहा हुन्छ । तर पाकिस्तानमा गधाको संख्या किन बढ्दै छ ? गधाको संख्या चीनसँग किन जोडिएको छ ?

गधाको संख्यामा पाकिस्तान विश्वमा तेस्रो स्थानमा छ । यहाँ गधाको संख्या करिब ५० लाख छ । यो देशले वर्षेनी लाखौं गधा निर्यात गर्छ । तर पाकिस्तानमा किन गधाको संख्या लगातार बढिरहेको छ भन्ने प्रश्न उठेको छ । के चीन यसको लागि जिम्मेवार छ?

पाकिस्तानको आर्थिक सर्वेक्षण २०२२-२०२३ ले देशमा गधाको संख्या बढेको खुलासा गरेको छ । सर्वेक्षणले २०२२–२०२३ मा देशमा गधाको संख्या एक लाखले बढेर ५८ लाख पुगेको देखाएको छ भने गत आर्थिक वर्षमा गधाको संख्या ५७ लाख थियो ।

स्थानीय सञ्चारमाध्यमका अनुसार पाकिस्तानले प्रत्येक वर्ष गधा निर्यात गरेर करोडौं डलर आम्दानी गर्छ। केही रिपोर्टहरूले चीनबाट ठूलो मागका कारण पाकिस्तानमा गधाको संख्या बढेको बताएका छन्। यसलाई ध्यानमा राख्दै सरकारले आर्थिक वृद्धिदर, खाद्य सुरक्षा र गरिबी निवारणका लागि यस क्षेत्रलाई विशेष ध्यान दिएको छ ।

पाकिस्तानको आर्थिक अवस्था कसैबाट लुकेको छैन । देशको अर्थतन्त्र तहसनहस हुँदै गइरहेको छ । धेरै ठूला क्षेत्रहरु डुबेका छन् । तर यो आर्थिक संकटको बीचमा देशको पशुपालन क्षेत्र राहतको रुपमा देखिएको छ । देशको कृषि क्षेत्रमा यो क्षेत्रको सबैभन्दा बढी योगदान रहेको छ ।

तथ्यांकले कृषि क्षेत्रमा गाईवस्तु क्षेत्रको योगदान करिब ६२.६८ प्रतिशत रहेको देखाएको छ । आर्थिक वर्ष २०२३ मा यस क्षेत्रले देशको कुल गार्हस्थ्य उत्पादनमा १४ दशमलव ३६ प्रतिशत योगदान गरेको छ जुन अघिल्लो वर्षको तुलनामा २ दशमलव २५ प्रतिशतले बढी हो ।

चीन विश्वमा सबैभन्दा ठूलो गधा आयात गर्ने देश हो। चीनको औषधि क्षेत्रका लागि सधैं गधाको माग रहन्छ। देशमा वर्षेनी लाखौं गधा औषधिको लागि मारिन्छन् ।

रिपोर्टका अनुसार चीनमा गधाको शरीरका हरेक अंगको राम्रो बजार छ। दूध र छालाको लागि गधाको ठूलो माग छ। गधाको मासु चीनमा सबैभन्दा लोकप्रिय सडक खाना हो। गधा परम्परागत चिनियाँ औषधिको लागि प्रयोग गरिन्छ।

पाकिस्तानमा ५० लाख भन्दा बढी गधा छन् र यस हिसाबले यो गधाको संख्यामा विश्वको तेस्रो ठूलो देश हो भने चीन पहिलो स्थानमा छ।