काठमाडौं । अमेरिकाका शीर्ष आणविक वैज्ञानिकहरुका अनुसार पाकिस्तानसँग हाल १ सय ७० आणविक हतियार छन् ।

यदि पाकिस्तानले यही गतिमा आफ्नो भण्डार बढाउने हो भने सन् २०२५ सम्ममा उसको आणविक हतियारको संख्या २०० पुग्न सक्छ ।

सेप्टेम्बर ११ मा जारी गरिएको बुलेटिन अफ द एटोमिक साइन्टिस्ट्समा भनिएको छ, “सन् १९९९ मा अमेरिकी रक्षा खुफिया एजेन्सीले सन् २०२० सम्ममा पाकिस्तानसँग ६० देखि ८० आणविक हतियार हुनसक्ने भविष्यवाणी गरेको थियो। तर त्यसपछि पाकिस्तानले आफ्नो हतियारमा धेरै नयाँ प्रकारका हतियारहरू थपेको छ।

आणविक नोटबुक अमेरिकी वैज्ञानिक आणविक सूचना परियोजनाका निर्देशक ह्यान्स क्रिस्टेनसेन, वरिष्ठ अनुसन्धान फेलो म्याट कोर्डा र अनुसन्धानकर्ता एलियाना जोन्सले लेखेका हुन्।

यो नोटबुक सन् १९८७ देखि लेखिएको हो । यो बुलेटिन अफ एटोमिक साइन्टिस्टमा प्रकाशित छ।

यस बुलेटिनमा लेखिएको छ कि पाकिस्तानले आफ्नो आणविक हतियारको बारेमा केहि पनि प्रकाशित गर्दैन, त्यसैले उनीहरूको मूल्याङ्कनमा अनिश्चितता छ।

पाकिस्तान भित्रबाट भरपर्दो डाटाको अनुपलब्धताका कारण, नोटबुकका लेखकहरू खुला स्रोतहरूको सहयोगमा यस नम्बरमा पुगेका थिए।

यसका लागि वैज्ञानिकहरूले सरकारी भनाइको सहारा लिएर सार्वजनिक गुप्तचर दस्तावेज, सैन्य परेड र अन्तर्राष्ट्रिय सन्धिको विवरण तयार गरेका छन् ।

यससँगै वैज्ञानिकहरूले व्यावसायिक स्याटेलाइट छविहरू पनि प्रयोग गरेका छन्।

प्रतिवेदनमा भनिएको छ, “हाम्रा सबै स्रोतहरूले फरक र सीमित जानकारी दिन्छन् र यसमा केही अनिश्चितता छ। तर हामी प्रत्येक डेटा धेरै सूक्ष्म रूपमा अध्ययन गर्छौं ताकि केवल ठोस जानकारी प्रस्तुत गरियोस्।”

नोटबुकको रिपोर्टमा लेखिएको छ कि अहिले पाकिस्तानमा चार प्लुटोनियम उत्पादन रिएक्टरहरू छन् र योसँगै युरेनियम संवर्धन सुविधा पनि विस्तार गरिएको छ।

यसलाई ध्यानमा राख्दै पाकिस्तानले आगामी वर्षहरूमा आफ्नो परमाणु शक्ति बढाउन सक्छ।

प्रतिवेदनमा भनिएको छ, ‘यदि भारतले आफ्नो आणविक हतियारको भण्डार बढाउँदैन भने पाकिस्तानले पनि यसलाई हालको गतिमा नबढाउने सम्भावना छ ।’

वैज्ञानिकहरूले आफ्नो अनुसन्धानको सन्दर्भमा चेतावनी पनि दिएका छन्।

उनीहरू भन्छन् कि आणविक हतियार निर्माण सुविधा र पूर्वाधारको आकार मात्र अनुमान गर्नु अपूर्ण विधि हो।

यस मार्फत गरिएको अनुमानले हतियारको संख्यालाई बढाइचढाइ पनि गर्न सक्छ।

नोटबुकमा प्रकाशित रिपोर्ट अनुसार पाकिस्तानका ६ वटा मिसाइल परमाणु बमले सुसज्जित हुनसक्छ ।

यी छोटो दुरीका मिसाइलहरू अब्दाली, गजनवी, शाहिन र नसर हुन्। लामो दुरीका क्षेप्यास्त्रहरू गौरी र शाहिन-२ हुन्।