काठमाडौं । इरानमा एयरलाइन्ससँग सम्बन्धित अचम्मको खबर बाहिर आएको छ । इरानको एयरस्पेसमा पछिल्लो १५ दिनमा २० एयरलाइन्स र जेटहरूलाई नक्कली जीपीएस सिग्नलहरू दिइएको थियो।

यी संकेतहरू जमिनबाट पठाइएका थिए । संकेतहरू विमानको नेभिगेसन प्रणालीमा हस्तक्षेप गर्न, जीपीएस संकेतहरू ओभरराइड गर्न र विमानलाई अलमल पार्न पर्याप्त थिए।

नक्कली जीपीएस सिग्नलका कारण विमानहरू अलपत्र परेका थिए। त्यसपछि पाइलटहरूले एटीसीसँग आफ्नो स्थान र अवस्थिति सोध्नुपरेको थियो। नक्कली सिग्नलको सहारामा यात्रु उडानलाई यसरी डाइभर्ट गरेको यो पहिलो पटक भएको बताइएको छ ।

नक्कली जीपीएस सिग्नलका कारण अलपत्र परेका विमानमा बोइङ ७७७, ७३७ र ७४७ रहेका छन् । खाडी देशबाट नेपाल उडानका लागि यो एयरस्पेस प्रयोग हुन्छ । यसबाहेक एयर इन्डिया, इन्डिगो र भिस्ताराले सान फ्रान्सिस्को, इस्तानबुल, बाकु र लन्डन उडान गर्न यो उडान क्षेत्र प्रयोग गर्छन्।

उडान डाटा इन्टेलिजेन्स क्राउडसोर्सिङ वेबसाइट चलाउने ओप्स ग्रुपका अनुसार अधिकांश जीपीएस स्पूफिङ इरानी एयरस्पेसमा युएम ६८८ मा भएको थियो। जीपीएस सिग्नल स्पूफिङले साँचो उपग्रह संकेतलाई हेरफेर गरिएको उपग्रह संकेतले प्रतिस्थापन गरिरहेको छ।

टाइम्स अफ इन्डियाको रिपोर्ट अनुसार १५ दिनमा झण्डै २० एयरलाइन्सलाई नक्कली सिग्नलको सहयोगमा धोका दिएको छ । एउटा विमानले बगदाद एटीसीलाई हामी कहाँ छौँ र कति बजेको छ भनेर सोध्नुपरेको थियो। अमेरिकी नागरिक उड्डयन नियामकले इराक र अजरबैजानमा सम्भावित स्पूफिङ गतिविधिहरूको चेतावनी पनि जारी गरेको छ।