काठमाडौं । भारत र क्यानडाबीच जारी कूटनीतिक तनावको बीचमा, क्यानाडाको एउटा प्यानलले त्यहाँको संघीय चुनावमा भारतको भूमिकाको छानबिन गर्नेछ।

प्यानलले जारी गरेको विज्ञप्ति अनुसार सन् २०१९ र २०२१ मा क्यानडामा भएको संघीय निर्वाचनमा विदेशी हस्तक्षेपको छानबिन गरिरहेको आयोगले भारतसँग सम्बन्धित जानकारी उपलब्ध गराउन सरकारलाई आग्रह गरेको छ ।

संघीय चुनावमा भारतको भूमिकाको अनुसन्धान पनि महत्त्वपूर्ण छ किनभने गत वर्ष सेप्टेम्बरमा क्यानाडाका प्रधानमन्त्री जस्टिन ट्रुडोले खालिस्तानी आतंकवादी हरदीप सिंह निज्जरको हत्यामा भारतको भूमिकाको बारेमा कुरा गरेका थिए।

क्यानडाको संसदमा बोल्दै उनले क्यानाडाली नागरिक हरदीप सिंह निज्जरको हत्या र भारत सरकारबीचको सम्बन्ध रहेको आरोपमा क्यानडाका सुरक्षा निकायले सक्रियतापूर्वक अनुसन्धान गरिरहेको बताए ।

बुधबार जारी प्रेस विज्ञप्तिमा आयोगले २०१९ र २०२१ को निर्वाचनमा भारतले गरेको कथित हस्तक्षेपको जानकारी समावेश भएका कागजातहरू प्राप्त गर्न सरकारलाई अनुरोध गरेको जनाएको छ ।

क्युबेक न्यायाधीश मारी-जोसे होगको नेतृत्वमा गठित आयोग २०१९ र २०२१ को संघीय चुनावमा विदेशी हस्तक्षेपको बारेमा चिन्ता उजागर गर्न डिजाइन गरिएको हो।

रिपोर्टका अनुसार ग्लोब एन्ड मेल र ग्लोबल न्यूज आउटलेटहरूले चीनले सत्तारुढ लिबरल पार्टीको पक्षमा यी चुनावमा हस्तक्षेप गरेको दाबी गरेका थिए। यस आयोगले संघीय सरकारभित्रका सूचना प्रवाहको पनि अध्ययन गर्नेछ।

यसले जवाफमा गरिएका कार्यहरूको मूल्याङ्कन गरी प्रतिवेदन पनि पेश गर्नेछ। अनुसन्धान मे ३, २०२४ सम्ममा सम्पन्न हुने र अन्तिम प्रतिवेदन ३१ डिसेम्बर २०२४ सम्ममा पेश गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।

आयोगले डिसेम्बरमा यस विषयमा भारतलाई समावेश गरेको थियो। यसले क्यानडामा भारतीय समुदायमा विदेशी हस्तक्षेपको प्रभावलाई अझ राम्रोसँग बुझ्न आयोगलाई मद्दत गर्न सक्ने छुट्टै समिति पनि बनाएको छ।

रिपोर्टका अनुसार अनुसन्धानको क्रममा समावेश गरिएको समूहको नाम जस्टिस फर अल क्यानडा (जेएफएसी) थियो। यो समूह क्यानाडामा भारतीय आप्रवासी समुदायको वकालत गर्दछ।

जेएफसीका अनुसार भारतीय डायस्पोरा धेरै वर्षदेखि भारतीय विदेशी एजेन्टहरूबाट उत्पीडन, हिंसा र बदलाको डरमा बाँचिरहेका छन्। यसले उनीहरूको अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता र लोकतान्त्रिक प्रक्रियामा उनीहरूको पूर्ण सहभागितालाई सीमित गरेको छ।

यद्यपि, आयोगले जेएफएसी भारतीय डायस्पोरा संस्था नभएको र भारतीय समुदायसँग काम गर्ने अनुभव रहेको बताएको छ। यस्तो अवस्थामा यो आयोगले क्यानडामा भारतीय समुदायमा विदेशी हस्तक्षेपको प्रभावलाई अझ राम्ररी बुझ्न मद्दत गर्न सक्छ।