काठमाडौं। पाठेघर महिलाको प्रजनन अंगको महत्वपूर्ण अंग हो। अण्डा र शुक्रकीटको निषेचनपछि, भ्रूण पाठेघरमा नै विकसित हुन्छ। तर, आजकल महिलालाई पाठेघरसँग सम्बन्धित धेरै किसिमका समस्याले सताउने गरेको पाइन्छ ।

यी मध्ये एउटा पाठेघरमा सिस्ट अर्थात् पाठेघरमा गाँठो हुने समस्या हो । पाठेघरमा पलाउने गाँठोलाई नै पाठेघरको सिस्ट भन्ने गरिन्छ । ईन्डोमेट्रियम अर्थात पाठेघरमा हुने तीन तह मध्ये सबैभन्दा भित्री तह हो । ईन्डोमेट्रियम महिनावारीको समयमा झर्छ, जसबाट रगत निस्कन्छ । यो ईन्डोमेट्रियम झर्ने क्रममा अण्डाशयमा समेत रगत बग्छ र त्यही रगतवाहिनी क्षेत्रमा फोका पलाउँछ त्यसैलाई चिकित्साको भाषामा सिस्ट भनिन्छ ।

यी गाँठो महिलाको पाठेघरमा वा वरपर हुने मांसपेशिहरु र रेशेदार तन्तुहरु हुने गर्दछ। पाठेघरमा सिस्ट हुँदा महिलाले धेरै गम्भीर समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ । जसका कारण महिलामा बाँझोपनको जोखिम पनि बढ्छ । पाठेघरमा सिस्ट बन्नुको पछाडि धेरै कारण हुन सक्छन् जसमा बढ्दो उमेर, गर्भावस्था, मोटोपना, हर्मोनल परिवर्तन र आनुवंशिक कारणहरू पर्दछन्।

बारम्बार पिसाब आउनुः पाठेघरमा सिस्ट भएमा पिसाब फेर्न गाह्रो हुन सक्छ । जसका कारण बारम्बार पिसाब लाग्ने समस्या वा पिसाब फेर्दा कडा पीडा हुन सक्छ । तर, पिसाब फेर्न गाह्रो हुनुका धेरै कारण हुन सक्छन्। वास्तविक कारण पत्ता लगाउन, तपाईंले डाक्टरसँग परामर्श गर्नुपर्छ र आफैलाई जाँच गराउनुपर्छ।

महिनावारीको समयमा समस्याः पाठेघरमा सिस्ट भएमा महिनावारीको समयमा धेरै रगत बग्ने समस्या हुन सक्छ। यसबाहेक, महिनावारी सामान्य भन्दा धेरै दिनसम्म रहनु पनि एक लक्षण हो। महिनावारीको समयमा वा बीचमा अत्याधिक रक्तश्राव हुन्छ र गहिरो दुखाइ हुन्छ भने यस्तो अवस्थामा डाक्टरसँग सम्पर्क गर्नुपर्छ।

तल्लो पेटमा दुखाइ र सुन्निने:यदि तपाईलाई पेटको तल्लो भागमा गहिरो दुखाइ र सुन्निएको छ भने, यो गर्भाशय सिस्टको लक्षण हुन सक्छ। यसबाहेक पाठेघरमा सिस्ट भएमा तल्लो पेटमा तनाव र भारीपन पनि महसुस हुन सक्छ। यदि तपाइँ यस्तो समस्याको सामना गर्दै हुनुहुन्छ भने, तपाइँ तुरुन्तै चिकित्सकलाई सम्पर्क गर्नुपर्छ।

वान्ता: बारम्बार घबराहट वा बान्ता हुनु पनि पाठेघरमा सिस्टको लक्षण हुन सक्छ। यस्तो अवस्थामा तपाईले कमजोरी पनि महसुस गर्न सक्नुहुन्छ। यस्ता लक्षण देखा परेमा डाक्टरसँग परामर्श लिनुपर्छ ।

रक्तस्राव वा स्राव: पाठेघरमा सिस्ट बनेको कारणले गर्दा तपाईंलाई रगत बग्ने समस्या हुन सक्छ। महिनावारी बाहेक पनि रगत बग्ने समस्या भएमा तुरुन्त चिकित्सकको सल्लाह लिनुपर्छ ।

पाठेघरमा सिस्टको समस्यालाई बेवास्ता गर्दा गम्भीर परिणाम हुन सक्छ। माथि उल्लेखित लक्षण देखिएमा तुरुन्तै चिकित्सकसँग परामर्श गरी समयमै उपचार गराउनुपर्छ ।