काठमाडौं । अमेरिकाको ह्युस्टनस्थित निजी कम्पनी इन्ट्युटिभ मेसिनको ल्यान्डर ओडिसियसले चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुवमा अवतरण गरेको छ । यो १५ फेब्रुअरी २०२४ मा प्रक्षेपण भएको थियो। योसँगै ओडिसियस चन्द्रमामा अवतरण गर्ने निजी कम्पनीको पहिलो अन्तरिक्ष यान बनेको छ ।

योसँगै अमेरिका चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुवमा अवतरण गर्ने दोस्रो देश बनेको छ । यसअघि २३ अगस्ट २०२३ मा भारतको चन्द्रयान–३ सफलतापूर्वक दक्षिण ध्रुवमा अवतरण भएको थियो । अवतरण गर्नु अघि ओडिसियसको नेभिगेसन प्रणालीमा खराबी भयो। यसका बाबजुद पनि अवतरण गरिएको थियो ।

अमेरिकी सञ्चारमाध्यम ‘न्यूयोर्क टाइम्स’को रिपोर्टका अनुसार ओडिसियस अवतरणपछि कुनै जानकारी प्राप्त भएको छैन । ल्याण्डरसँग कुनै सम्पर्क छैन, तर मिसन निर्देशक टिम क्रेनले भने – ‘हामी कुनै शंका नगरी भन्न सक्छौं कि ओडिसियस चन्द्रमाको सतहमा अवस्थित छ।’

मिसनको उद्देश्य चन्द्रमामा रहेको धुलोको अध्ययन गर्नु हो। वास्तवमा, अपोलो मिसन पूरा गरेर फर्केका अन्तरिक्ष यात्रीहरूले आफ्नो उपकरण धुलोका कारण बिग्रिएको बताएका थिए। त्यसकारण, अब वैज्ञानिकहरूले अन्तरिक्ष यान अवतरण गर्दा उडेको धुलो हावामा कसरी रहन्छ र त्यसपछि चन्द्रमाको सतहमा कसरी बस्छ भनेर व्याख्या गर्न चाहन्छन्।

बेलायती सञ्चारमाध्यम बीबीसीका अनुसार ल्यान्डर ओडिसियसले अवतरण गरेको ठाउँलाई मालापर्ट भनिन्छ । घामको किरण यहाँ पुग्दैन । यो खाडल नजिकैको समतल ठाउँ हो। मालापर्ट एक १७ औं शताब्दीका बेल्जियम खगोलविद् थिए। यहाँ पानी भएपनि बरफको रुपमा रहेको वैज्ञानिकहरुको विश्वास छ ।

यो क्षेत्र अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासाले आर्टेमिस मिशन अन्तर्गत अन्तरिक्ष यात्रीहरू पठाउने विचार गरिरहेको ठाउँहरूको सर्टलिस्टमा छ।