काठमाडौं। रगतमा कोलेस्ट्रोलको मात्रा बढ्नु स्वास्थ्यका लागि हानिकारक मानिन्छ । अध्ययनमा यसको सबैभन्दा ठूलो साइड इफेक्ट मुटुमा देखिएको छ ।

कोलेस्ट्रोल एक मोम युक्त पदार्थ हो, जुन शरीरमा धेरै प्रकार्यहरूको लागि आवश्यक हुन्छ। तर, शरीरमा यसको मात्रा बढी भयो भने रक्तनलीमा जम्मा भएर मुटुसम्म पुग्ने रगतमा बाधा पुग्छ ।

कम घनत्व लिपोप्रोटिन (LDL) लाई खराब कोलेस्ट्रोल भनिन्छ, जसको वृद्धि समग्र स्वास्थ्यको लागि हानिकारक हुन सक्छ।

खराब कोलेस्ट्रोल धमनीहरूमा जम्मा हुन सक्छ र रगत प्रवाहमा बाधा पुग्न सक्छ, जसले धेरै स्वास्थ्य जटिलताहरूको जोखिम निम्त्याउँछ।

कोलेस्ट्रोलले छाती दुखाइ (एन्जाइना) र कोरोनरी धमनी रोग हुन सक्छ। तर के तपाईलाई थाहा छ कि उच्च कोलेस्ट्रोल मुटुको लागि मात्र होइन स्वास्थ्यका लागि पनि अन्य धेरै तरिकामा हानिकारक हुन सक्छ।

कोलेस्ट्रोलका कारण हुने समस्या:

उच्च कोलेस्ट्रोलको समस्या उमेर बढ्दै जाँदा हुने समस्या मात्र नभएर अहिले युवायुवती पनि यसको सिकार हुने चिकित्सकहरू बताउँछन् । जीवनशैली र खानपानमा गडबडीले कोलेस्ट्रोल बढाउने कारक हुन सक्छ। यसबाहेक, गर्भनिरोधक चक्कीहरू, मूत्रवर्धक औषधिहरू, बिटा(ब्लकरहरू र डिप्रेसनको उपचार गर्न प्रयोग गरिने केही औषधिहरूले पनि कोलेस्ट्रोलको मात्रा बढाउन सक्छ। जसको परिवारमा पहिले नै कोलेस्ट्रोलको समस्या छ उनीहरुमा उच्च जोखिम हुन सक्छ।

मुटको समस्या:

तपाईंको शरीरको हर्मोन उत्पादन गर्ने ग्रन्थिहरूले एस्ट्रोजेन, टेस्टोस्टेरोन र कोर्टिसोल जस्ता हार्मोनहरू बनाउन कोलेस्ट्रोल प्रयोग गर्छन्। हर्मोनले तपाईंको शरीरको कोलेस्ट्रोलको स्तरलाई पनि असर गर्न सक्छ।

अनुसन्धानले देखाएको छ कि मासिक धर्म चक्र बन्द हुँदा शरीरमा एस्ट्रोजनको स्तर बढ्ने खतरा हुन्छ। यही कारण रजोनिवृत्ति पछि महिलाहरूमा हृदय रोगको जोखिम बढ्छ।

स्ट्रोक र मस्तिष्क समस्याहरू:

कोलेस्ट्रोल मानव मस्तिष्कको एक आवश्यक तत्व हो। शरीरको कुल कोलेस्ट्रोलको लगभग २५ प्रतिशत मस्तिष्कमा हुन्छ। यो बोसो तंत्रिका कोशिकाहरूको विकास र सुरक्षाको लागि आवश्यक छ। तथापि, धमनीहरूमा कोलेस्ट्रोलको मात्रा बढी हुँदा स्ट्रोक हुन सक्छ।

रगत प्रवाहमा अवरोधले मस्तिष्कका भागहरूलाई क्षति पुर्‍याउन सक्छ, स्मरणशक्ति, गतिशीलता, निल्न र बोल्न कठिनाइ, र अन्य कार्यहरूमा समस्या निम्त्याउन सक्छ। स्ट्रोकलाई जीवन-धम्की दिने साइड इफेक्ट पनि मानिन्छ।

पाचन स्वास्थ्यमा प्रभाव:

कोलेस्ट्रोल पाचन प्रणालीमा पित्त उत्पादन गर्न आवश्यक छ। पित्त एक पदार्थ हो जसले तपाईंको शरीरलाई खानाहरू तोड्न र तपाईंको आन्द्रामा पोषक तत्वहरू अवशोषित गर्न मद्दत गर्दछ। तर यदि तपाईको पित्तमा धेरै कोलेस्ट्रोल छ भने, अतिरिक्त कोलेस्ट्रोल क्रिस्टलमा परिणत हुन्छ र त्यसपछि पित्तथैली बन्न सक्छ। पित्त थैलीको पत्थरीको समस्या तिव्र गतिमा बढिरहेको छ, जसका कारण सबैले सावधानी अपनाउनु आवश्यक छ ।