काठमाडौं । किएर स्टारमरको नेतृत्वमा बेलायतको चुनावमा लेबर पार्टीले ठूलो जित दर्ता गरेको छ । १४ वर्षपछि लेबर पार्टी सत्तामा फर्किएको छ र त्यो पनि ऐतिहासिक विजयका साथ ।

लेबर पार्टीले हालसम्म ४०९ सिट जितेको छ भने ऋषि सुनकको नेतृत्वमा रहेको कन्जरभेटिभ पार्टीले ११६ सिट मात्र जित्न सकेको छ । बेलायतमा ६५० सिटमध्ये सरकार बनाउन ३२६ सिटको सङ्ख्या पार गर्नुपर्ने हुन्छ । अर्थात् लेबर पार्टीले बहुमत ल्याइसकेको छ ।

एक्जिट पोलका अनुसार लेबर पार्टीले ४१० सिट जित्न सक्ने प्रक्षेपण गरिएको थियो भने कन्जरभेटिभ पार्टीले १३१ सिटमा सीमित हुन सक्ने प्रक्षेपण थियो । यस्तो अवस्थामा कन्जरभेटिभ पार्टीको यो अहिलेसम्मकै ठूलो हार हुनेछ ।

लेबर पार्टी २०१० पछि सत्तामा आउँदैछ । लेबर पार्टीले ४१० सिट जित्यो भने सन् १९९७ मा टोनी ब्लेयरपछि लेबर पार्टीको सबैभन्दा ठूलो जित हुनेछ । तर लेबर पार्टीलाई यो ऐतिहासिक जित दिलाएका किएर स्टारमर को हुन्?

२०१५ देखि किएर स्टारमरको संसदीय निर्वाचन क्षेत्र होबर्न र सेन्ट प्यानक्रस हो। स्टारमरले आफूलाई “कामदार वर्गको पृष्ठभूमि” को व्यक्तिको रूपमा वर्णन गर्दछन् ।

उनका बुबा एक उपकरण निर्माता थिए र उनकी आमाले नर्सको रूपमा काम गरिन्। उनकी आमालाई स्टिल्स रोग थियो, जुन एक दुर्लभ अटोइम्यून रोग हो । उनले रिगेट ग्रामर स्कुलमा अध्ययन गरे। उनी भर्ना भएको दुई वर्षपछि यो निजी विद्यालय बन्यो ।

१६ वर्षको उमेरसम्म उनको शुल्क स्थानीय काउन्सिलले तिरेको थियो । स्कूल पछि उनी विश्वविद्यालयमा जाने र लीड्स विश्वविद्यालयमा भर्ना हुने आफ्नो परिवारको पहिलो सदस्य बने। पछि उनले अक्सफोर्ड विश्वविद्यालयमा कानून पढे।

उनी सन् १९८७ मा ब्यारिस्टर बने र मानवअधिकार कानूनमा विशेषज्ञता हासिल गरे। आफ्नो कामको सिलसिलामा उनी क्यारिबियन र अफ्रिकामा बस्थे जहाँ उनले मृत्युदण्डको सामना गरिरहेका कैदीहरूको मुद्दा लडे।

९० को दशकको उत्तरार्धमा उनले तथाकथित म्याकलिबेल कार्यकर्ताहरूको मुद्दा सित्तैमा लडे। १९९७ मा चलेको म्याकडोनाल्ड्स कर्पोरेशन भर्सेज स्टिल एण्ड मोरिसको मुद्दा “म्याकलिबेल केस” को रूपमा चिनिन्छ।

यसमा म्याकडोनाल्ड्स कर्पोरेशनले कम्पनीको आलोचना गर्ने वातावरणीय कार्यकर्ताहरू विरुद्ध मानहानीको मुद्दा दायर गरेको थियो। यी कार्यकर्ताहरूले म्याकडोनाल्ड्स कम्पनीको वातावरणीय दावीमा प्रश्न उठाउने एउटा पर्चा बाँडेका थिए।

२००८ मा किएर सार्वजनिक अभियोजनको निर्देशक चुनिए। जुन इङ्गल्याण्ड र वेल्समा सबैभन्दा वरिष्ठ आपराधिक अभियोजकको पद हो। २०१५ मा उनी उत्तरी लन्डनको होबर्न र सेन्ट प्यानक्रसका लागि सांसद बने।

उनले पूर्व लेबर नेता जेरेमी कोर्बिनको फ्रन्टबेन्च टोलीमा ब्रेक्जिट सचिवको रूपमा सेवा गरे जहाँ उनले दोस्रो ब्रेक्जिट चुनावलाई विचार गर्न आह्वान गरे। ब्रेक्जिट भनेको बेलायतलाई युरोपेली संघबाट अलग गर्ने प्रक्रिया थियो।

२०१९ को आम चुनावमा पार्टीको ठूलो पराजयपछि सर किएर स्टारमर लेबर नेताको पदमा चुनाव लडे र २०२० मा पार्टीको नेता बने। आफ्नो विजयपछिको भाषणमा उनले लेबरलाई “आत्मविश्वास र आशाका साथ नयाँ युगमा लैजाने” बताए।

सन् २०२३ देखि सञ्चालित सबै प्रारम्भिक मतपरिणाममा लेबर पार्टी कन्जरभेटिभभन्दा २० प्रतिशत अगाडि देखिएको थियो । किएरको नेतृत्वको प्रारम्भिक वर्षहरूमा उनले पार्टीको लोकप्रियता बढाउन धेरै कठिनाइहरूको सामना गरे।

२०२१ को उपनिर्वाचनमा लेबरको पराजयपछि उनको ध्यान रेड वाललाई जित्नेतर्फ थियो। रेड वाल भनेको उत्तरी इङ्गल्याण्ड र मिडल्याण्डका ती सिटहरू हुन् जुन विगतमा लेबर सीटहरू थिए। तर २०१९ को चुनावमा कन्जरभेटिभ पार्टीले उनलाई जित्यो।

किएर स्टारमरले पार्टीको नीतिहरूमा पुनर्विचार गरे । उनले विश्वविद्यालयको शिक्षण शुल्क हटाउने र पानी र बिजुली कम्पनीहरूलाई राष्ट्रियकरण गर्ने वाचा त्याग्नुपर्‍यो। २०१९ को चुनावमा लेबरका २०५ सांसद थिए । बहुमत प्राप्त गर्न ३२६ सिट जित्नुपर्छ ।