काठमाडौं। अमेरिकामा १० दिनमा दोस्रो पटक ठूलो आँधी आइरहेको छ। समाचार एजेन्सी रोयटर्सका अनुसार फ्लोरिडामा मिल्टन आँधीका कारण चेतावनी जारी गरिएको छ। राष्ट्रिय तूफान केन्द्रले यसलाई सबैभन्दा विनाशकारी आँधीको श्रेणी ५ मा राखेको छ। यस वर्गमा ठूलो जनधनको क्षति हुने खतरा छ।

मिल्टनले बुधबार फ्लोरिडाको सघन जनसंख्या भएको क्षेत्र ‘टाम्पा बे’ मा प्रहार गर्ने बताइएको छ। अहिले यो टाम्पा बे बाट एक हजार किलोमिटर टाढा रहेको छ। टम्पाको जनसंख्या ३० लाखभन्दा बढी छ। यो आँधी टाम्पा खाडीमा पुग्दा कमजोर हुने अनुमान गरिएको छ। यसपछि यो मध्य फ्लोरिडाबाट एट्लान्टिक महासागरतर्फ सर्नेछ।

आँधी मिल्टन अहिले मेक्सिकोको खाडीबाट गुज्रिरहेको छ। सोमबार राति आएको आँधीको गति करिब २८५ किलोमिटर प्रतिघण्टा थियो। यो फ्लोरिडा राज्यतर्फ गइरहेको छ। आँधीका कारण फ्लोरिडाका ६७ काउन्टी मध्ये ५१ मा आपतकालीन अलर्ट जारी गरिएको छ।

फ्लोरिडाका तटीय क्षेत्रहरू खाली गरिँदै छन्। हालसम्म करिब ५ लाख मानिसलाई सुरक्षित स्थानमा सारिएको छ। त्यस्तै सिएनएनका अनुसार फ्लोरिडाका अधिकांश युनिभर्सिटी र कलेज बन्द गरिएको छ भने स्थानीय प्रशासनले समुन्द्री किनार र सम्भावित खतरा हुने क्षेत्रमा कर्फ्यु जारी गरेका छन्।

यसअघि अमेरिकामा हेलेन आँधी आएको थियो । यसमा कम्तीमा २३६ जनाको मृत्यु भएको थियो।

फ्लोरिडाका गभर्नर डी सान्टिसले मानिसहरूलाई आँधीका लागि तयार रहन अपिल गरेका छन्। उनले जतिसक्दो चाँडो सुरक्षित स्थानमा जान सर्वसाधारणलाई आग्रह गरेका छन्। मौसम विभागले आँधीका कारण फ्लोरिडामा ठूलो हावासहित भारी वर्षा र बाढी आउन सक्ने बताएको छ। तटीय क्षेत्रमा १५ फिटसम्म अग्लो छाल पनि उठ्न सक्ने अनुमान गरिएको छ।

आँधी वायुमण्डलमा हुने एक प्रकारको गडबडी हो, जुन तीव्र हावाबाट आउँछ र वर्षा, हिउँ वा असिनासँगै आउँछ। जब तिनीहरू जमिनमा आउँछन्, तिनीहरूलाई सामान्य तुफान भनिन्छ, तर समुद्रबाट उत्पन्न हुने आँधीहरूलाई तूफान भनिन्छ । आँधी सामान्य आँधीभन्दा खतरनाक हुन्छ।

आँधी, चक्रवात र आँधी एउटै कुरा हो । चक्रवातलाई संसारभर विभिन्न नामले बोलाइन्छ। उदाहरणका लागि, उत्तरी अमेरिका र क्यारिबियन टापुहरूमा बन्ने चक्रवातलाई आँधी भनिन्छ, फिलिपिन्स, जापान र चीनमा हुने चक्रवातलाई टाइफुन भनिन्छ र अस्ट्रेलिया र हिन्द महासागर अर्थात् भारतको वरिपरि आउने आँधीलाई चक्रवात भनिन्छ।

महासागरको दृष्टिकोणबाट, एट्लान्टिक र उत्तर-पश्चिम महासागरहरूमा बन्ने चक्रवातहरूलाई हरिकेन भनिन्छ। उत्तरपश्चिम प्रशान्त महासागरमा आउने आँधीलाई टाइफुन भनिन्छ। जबकि दक्षिण प्रशान्त महासागर र हिन्द महासागरमा आउने आँधीलाई चक्रवात भनिन्छ । यस कारण भारत वरपरका क्षेत्रमा आउने समुद्री आँधीलाई चक्रवात भनिन्छ।

एकै समयमा, तुफानहरू पनि शक्तिशाली आँधीहरू हुन्, तर तिनीहरू चक्रवातहरू होइनन्, किनभने तिनीहरू प्रायः समुद्रमा नभई जमिनमा बन्छन्। अमेरिकामा धेरैजसो टोर्नेडो आउने गर्दछ।