काठमाडौं । युरोपेली आयोगकी अध्यक्ष उर्सुला भोन डेर लेयनले युरोपलाई हतियारयुक्त बनाउन ८४२ अर्ब डलर जुटाउने प्रस्ताव गरेकी छिन्। मंगलबार प्रस्तुत गरिएको प्रस्ताव पाँच भागमा कार्यान्वयन गरिनेछ जसमा युरोपेली संघ (इयु) सदस्य देशहरूलाई हतियार प्रदान गर्न १६० अर्ब डलर (१५० अर्ब युरो) को रक्षा कोष सिर्जना गर्ने प्रस्ताव पनि समावेश छ।

यो रक्षा कोष जुटाउन इयुले युद्ध ऋणपत्र जारी गर्नेछ। युक्रेनलाई सहयोग गर्न इयुले पहिले नै ५४ अर्ब डलर (५० अर्ब युरो) को ऋणपत्र जारी गरिसकेको छ। न्यूयोर्क टाइम्सका अनुसार यो प्रस्ताव प्रकाशमा आउने बित्तिकै बेलायती रक्षा कम्पनी बीएई सिस्टम्स, जर्मन हतियार निर्माता राइनमेटल र इटालियन एयरोस्पेस तथा रक्षा फर्म लियोनार्डोको शेयरमा कीर्तिमानी उछाल आएको छ।

ट्रम्प प्रशासनले हालै चालेका कदमहरूका कारण युरोपले अमेरिकामाथिको आफ्नो सुरक्षा निर्भरता कम गर्न चाहन्छ। ट्रम्पले बारम्बार अमेरिकालाई नेटोबाट अलग गर्ने कुरा गरेका छन्। ह्वाइट हाउसमा ट्रम्प र जेलेन्स्कीबीचको बहसपछि, उर्सुला भोन डेर स्वाइजरले मार्च ३ मा लन्डनमा युरोपेली देशहरूको शिखर सम्मेलनमा बोल्दै युरोपलाई तुरुन्तै हतियार प्रदान गर्न आह्वान गरिन्।

उनले भनेकी थिइन् ‘हामीले रक्षा लगानी बढाउनु पर्छ। यो युरोपेली संघको सुरक्षाको लागि महत्त्वपूर्ण छ। हामी अहिले नै सबैभन्दा खराब अवस्थाको लागि तयार हुनुपर्छ।’

अमेरिका र सोभियत संघ (वर्तमान रूस) बीचको शीतयुद्ध (१९४७-९१) देखि युरोप आफ्नो सुरक्षाको लागि धेरै हदसम्म अमेरिकामा निर्भर रहेको छ। युरोपका धेरै देशहरूले आफ्नो कुल गार्हस्थ्य उत्पादनको २% भन्दा कम रक्षामा खर्च गरिरहेका छन्। उनीहरूको सेना यति कमजोर भएको छ कि उनीहरूलाई रक्षात्मक बन्न समय लाग्नेछ।

अर्कोतर्फ, ट्रम्पले नेटो गठबन्धनलाई समय र पैसाको बर्बादी मान्छन्। यदि अमेरिका नेटोबाट बाहिरियो भने, युरोपेली देशहरूले आफ्नो योजना पूरा गर्न कम्तिमा ३% रक्षामा खर्च गर्नुपर्नेछ। उनीहरूले हाल अमेरिकाले प्रदान गर्ने गोला बारुद, यातायात, इन्धन भर्ने विमान, कमाण्ड र नियन्त्रण प्रणाली, उपग्रह र ड्रोनको अभाव पूरा गर्नुपर्नेछ।

बेलायत र फ्रान्स जस्ता नेटो सदस्य देशहरूसँग लगभग ५०० आणविक हतियार छन् भने रुससँग मात्र ६,००० परमाणु हतियार छन्। यदि अमेरिका नेटोबाट बाहिरियो भने, गठबन्धनले आफ्नो आणविक नीतिलाई पुन: आकार दिनुपर्नेछ।